CNN-“Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün CNN’e verdiği mülakat”

   FAREED ZAKARIA: Suriye ile ilgili olarak bir ülke, uzun bir süredir askerî eylem çağrısında bulunuyor. Bu ülke Türkiye. Suriye ile 877 km.lik bir sınır paylaşan ve buradan gelen yarım milyon mülteciyi kabul etmek zorunda kalan bir ülke Türkiye. Bazı komşu ülkeler, Türkiye’yi, Suriye’de cihatçıların istedikleri gibi hüküm sürmelerine izin vermekle suçluyor. Bu hafta Türkiye Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile bir aradaydım. Tabii ki Suriye hakkında konuştuk ancak aynı zamanda Türkiye’de yakın zamanda yaşanan karmaşayla ilgili de konuştuk. Bir parkta alışveriş merkezi yapılması planlarına karşı başlayan gösteriler on binlerce kişinin katıldığı geniş kapsamlı bir protestoya dönüştü. Hükûmet güç kullanarak tepki verdi ki Cumhurbaşkanı’na bu konuda çok ileri gidip gitmediklerini sordum. Abdullah Gül’ün cevabı çok ilginizi çekecek. Sohbetimizi dinleyin.

Hoş geldiniz Sayın Cumhurbaşkanı.

GÜL: Teşekkürler.

ZAKARIA: Suriye ile başlamak durumundayız. Başkan Obama’nın Suriye konusunda askerî operasyon seçeneğini tercih etmemesinden dolayı hayal kırıklığına uğradınız mı? Hükûmetiniz uzun bir süredir askerî harekât yapılması çağrısında bulunuyor.

GÜL: Hayır, askerî operasyon değil. Aslında tabii askerî operasyon son çare. Biz öncelikle kapsamlı bir siyasi strateji olması gerektiğinde ısrar ediyoruz. Bu en başından beri eksik olan şey.

ZAKARIA: Fakat pek çok kişi isyancıları destekleyen, Esad’a karşı çok katı olan, onun iktidarı terk etmesi çağrısında bulunan Türkiye’nin politikasına bakıyor ve gerçek bir siyasi muhalefetin oluşmasına yardım edemediğinizi, isyancıları bir araya getiremediğinizi ve ılımlılara ulaşamadığınızı söylüyor. İki yıldır çabaların bu yönde olmasına rağmen ortaya fazla bir şey çıkmamış gibi görünüyor.

GÜL: Evet, öncelikle şunu hatırlatmalıyım ki başlangıçta barışçıl bir çözüm bulmak için çok çalıştık. En az altı ay çabaladık. Birçok ziyaret yaptık. Ne var ki yanıt alamadık. O tarihte gerçek bir cevap gelmedi.

Her şeyden önce bu, Türkiye’nin sorunu değil ancak bizler komşuyuz. Bu nedenle Suriye’de olan bitenlerin Türkiye’yi etkileyen neticeleri -doğrudan neticeleri- var. Bu sebeple Türkiye, bu konuda çok aktif. Türkiye’nin savaş veya Suriye’ye saldırılmasını istediği gibi bir yanlış anlama olmamalı. Bu doğru değil. İstediğimiz bu durumun böyle devam etmemesi. Şayet durum böyle devam ederse her şey daha da kötüye gidecek.

ZAKARIA: Ama Esad’ın gitmesini istiyorsunuz değil mi?

GÜL: Orada sağlam, iyi hesaplanmış siyasi bir çözüm olmasını istiyoruz.

ZAKARIA: Esad’ın kimyasal silahlarını teslim etmesi için yürütülen mevcut çabaların işe yaracağını düşünüyor musunuz? Bu anlaşmaların uygulanması için askerî güç kullanılması tehdidinin gerekli olduğunu düşünüyor musunuz?

GÜL: Kendimizi kandırmamalıyız. Bu gerçek bir temizlik olacak mı olmayacak mı? Şayet gerçek bir temizlik olacaksa harika olur, herkes için iyi olur. Ancak bu bir zaman kazanma olacaksa ve sonunda hâlâ orada kimyasal silah kalacaksa zaman kaybı olur.

ZAKARIA: Türkiye siyaseti ile ilgili birkaç soru sormak durumundayım. Birçok kişi Gezi Parkı protestolarında hükûmetin güç kullanması ve olayları yanlış idare etmesi yüzünden, Tokyo’ya karşı favori olan İstanbul’un Olimpiyatlar’ı kaybettiğini söylüyor.

GÜL: Bunun tek neden olduğunu düşünmüyorum.

ZAKARIA: Gösteriler mi?

GÜL: Demek istediğim her yerde gösteriler olur, bu hayatı değiştirmez. Londra’da, Washington’da, gelişmiş ülkelerde de benzer gösteriler yapıldığını görmüşsünüzdür, bu nedenle…

ZAKARIA: Ancak göstericilere karşı fazla güç kullanıldığına şahit olmazsınız.

GÜL: Başlangıcında gelişmiş ülkelerin sorunlarıyla benzerlikler görüyoruz. Demek istediğim oradaki insanlar bazı projeleri protesto ediyordu ve neticede hükûmet mesajı aldı. Fakat daha sonra bazı radikal gruplar bunu kötüye kullanmaya başladı ve tabii ki polis diğer insanların hayatını korumak zorunda. Bazı aşırı tepkiler oldu. Yasal sistemimiz bunun üzerine gidecektir. Aşırı tepki verenler tabii ki cezalandırılacaktır.

ZAKARİA: Sayın Cumhurbaşkanı, sizi ağırlamaktan memnuniyet duydum.