FT – “Türkiye, Mısır darbesinin arkasında İsrail’in olduğunu söylüyor”

Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, İsrail’i Mısır darbesini planlamakla suçladı. AK Parti il başkanları toplantısında konuşan Erdoğan “Elimizde delil var. Mısır’da yaşananların arkasında İsrail var.” dedi.

Erdoğan, 2011 yılında İsrail Adalet Bakanı ile bir Fransız Yahudi fikir adamı arasındaki geçen konuşmanın, Müslüman Kardeşlerin seçilmesi durumunda dahi iktidarda kalamayacağının tasdiki olduğunu söyledi.

Erdoğan, “Türkiye bu darbeyi reddediyor. Çünkü biz sessiz kalsaydık onlar Türkiye’yi de aynı kapana sıkıştıracaktı.” dedi.

Bu açıklama, Mısır’da ve bölgede İsrail karşıtlığı konusunda cereyan eden değişken hava hesaba katılırsa Mısır’daki yeni yönetimi destekleme görüntüsü verme konusunda tedirgin olan İsrailli yetkililerin üzerindeki baskıyı artırdı.

Türkiye Başbakanı sert bir üslup kullandı, haziran ayında Türkiye’de yapılan toplu gösteriler ve geçtiğimiz ay Mısır’da yapılan darbe konusunda Batı ülkelerine yönelik birtakım komplo teorilerinden bahsetti. Erdoğan hükûmetinden üst düzey yetkililerden biri de Türkiye’deki protestoların arkasında “Yahudi lobisinin” olduğunu söylemişti.

Türkiye’nin İslami kökenli AKP hükûmetinin özellikle Mursi ile yakın ilişkileri vardı. Türkiye, Müslüman Kardeşler iktidarda olduğu dönemde ülkeye 2 milyar dolar kredi vereceğini açıklamıştı.

Erdoğan, geçtiğimiz günlerde darbe karşıtı protestolarla dayanışma içinde olduğunu gösterecek şekilde selam verdi. Başbakan yardımcılarından Bekir Bozdağ da muhtemelen Suudi Arabistan’ı kastederek “Kraliyet yönetimleri, demokrasi, insan hakları ve halkın iradesine karşı duruyor.” şeklinde bir eleştiride bulundu.

Türkiye Başbakanı’nın açıklaması aynı zamanda Obama’nın telkiniyle Netanyahu’nun Türkiye’den özür dilemesi sonrasında normale dönmesi umut edilen Türkiye ile İsrail arasındaki diplomatik ilişkilerin soğuduğunu ortaya koyuyor.

Türkiye’nin aksine İsrailli yetkililerin, Müslüman Kardeşler ve Gazze’deki müttefiki Hamas’ı zayıflatacağı düşüncesiyle Mısır’daki rejim değişikliğini memnuniyetle karşıladıkları biliniyor ancak konuyla ilgili resmî bir açıklama yapmıyorlar. Bu hafta İsrailli bir yetkilinin, Mısır’daki yeni rejimi desteklemeleri konusunda ülkesinin diplomatik partnerlerine baskı yapacağı yönündeki bir açıklamasının New York Times’ta yayımlanması Netanyahu hükûmetini zor durumda bıraktı.

Pazartesi günü, Mısır basını adı açıklanmayan İsrailli bir yetkilinin Kahire’de üst düzey yetkililerle bir araya geldiğini duyurdu.

Mavi Marmara gemisinde ölen kişilerin ailelerine verilecek tazminat konusunda İsrail’in, Türkiye ile yaptığı görüşmeler çıkmaza girmiş durumda. Dokuz Türk eylemcinin öldürüldüğü olayın ardından iki ülke, diplomatik bağlarını yeniden düzeltecek bir anlaşmaya henüz varmadı.