FT – “Gül: Mısır yeni filizlenen demokrasisini yeniden ve hızla tesis etmelidir”

Mısır hem bölgesinde hem de bölgesinin ötesinde her zaman ilerleme ve gelişmenin öncüsü olmuştur. Mısır ve halkı, birçok büyük medeniyetin varisi ve Arap dünyasının amiral gemisi olarak bölgeye emsal teşkil etmek suretiyle yön vermiştir. Mısır’ın başarıları, başarısızlıkları ve yönelimindeki değişiklikler sadece Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da değil, tüm İslam dünyasında yakından izlenmiş ve hissedilmiştir.

2011 Ocak Devrimi sonrasında Türkiye, Mısır halkının özgürlük, demokrasi ve onur arayışını desteklemiştir. Geçirdiği büyük değişimin ardından bu ülkeyi ziyaret eden ilk devlet başkanı bendim. O zamandan bu yana Türkiye, Mısır’ın yeni filizlenen demokrasisini sağlamlaştırmaya ve siyasi sisteminin toplumun tüm kesimlerini kucaklamasına yardımcı olmak için elinden geleni yaptı.

Ben Mısır siyasetinin, ordusunun ve sivil toplumunun liderlerini, kendi uluslarının iyiliği için birlikte çalışmaya yönelik bu tarihî fırsatı yakalamaları konusunda kişisel olarak teşvik ettim. İtidali, gerginlikten uzak durmayı, sabrı, azmi ve en önemlisi kapsayıcı olmayı telkin ettim. Aynı zamanda ekonomik canlanmanın gerekliliğini vurguladım, Türkiye’nin Mısır ekonomisine desteği Mısırlıların bu yeni dönemin faydalarını günlük hayatlarında da hissedebileceklerinden emin olma niyetini taşıyordu.

Demokrasi yönünde atılan bu tarihî adım maalesef, iki yıldan kısa süre içerisinde başarısızlıkla sonuçlandı. Ülkenin demokratik yollarla seçilen ilk Cumhurbaşkanı Muhammet Mursi’yi deviren darbe, ülkenin gelişmesini bariz bir şekilde raydan çıkardı. Mısır’ın içine düştüğü bu çıkmaz belki de önlenebilirdi. Belki bu sıkıntılar bir erken seçim çağrısıyla engellenebilirdi. Ancak her hâlükarda sorunlar, demokratik mekanizmalarla çözülmeliydi.

Kendi deneyimimiz bize, demokratik mekanizmaları işler hâlde tutmanın ve açık demokratik değerlere bağlı kalmanın ne kadar önemli olduğunu göstermiştir. Bu yalnızca iyi günler için bir formül değildir. Riskli dönemlerde demokrasi yoluna daha da sıkı tutunmak her zamankinden daha önemlidir.

Mısır şu an hassas bir süreçten geçiyor ve bu süreç, yalnızca kendi geleceğini değil, Arap baharının ardından ortaya çıkan genç demokrasilerin kaderini de belirleyecek. Böylesine kritik bir dönemde uzlaşmaya veya daha da bölünmeye doğru atılacak her adım hem ülkede hem de bölgenin geleceğinde iz bırakacaktır. Ülke içi ve dışında bütün taraflarca atılması gereken yapıcı ve iyi tasarlanmış adımların önemi son derece açıktır.

Mısır halkı tehlikeli bir biçimde birbirine karşı mitingler yapan iki kampa bölünmek üzere. Bu durum endişe verici ve istikrarsızlık yaratıyor. Hâlihazırda sokak ve meydanlarda yapılan gösterilerde birçok kişi yaşamını yitirdi. Mısır’da şu an ihtiyaç duyduğumuz şey, kendi içinde bölünmüş bir halk değil kendi geleceğinin etrafında birleşmiş bir ulustur. Mısırlılar ürkütücü boyutlara ulaşan ekonomik ve sosyal sorunları, enerjilerini siyasi bölünmelerle harcayarak değil el birliğiyle mücadelelerini birleştirdikleri takdirde aşabilirler.

Mısır’ın geleceği, halkının özgür iradesinin geçerli olduğu, anayasal meşruiyetin desteklendiği, hak ve özgürlüklerin teminat altına alındığı demokratik bir sisteme bağlıdır. Mısır için bundan başka bir çözüm yolu doğru olmayacak ve başka hiçbir girişim istikrarı getirmeyecektir. Bu nedenle herkesin ülkeye demokratik bir gelecek kazandırmak için elinden geleni yapması gerekmektedir. Mevcut şartlar altında Mısır, daha fazla kutuplaşma riskiyle karşı karşıyadır.

Bu kavşakta, demokrasiyi yeniden rayına oturtmak için aşağıdaki adımların hayati önem taşıdığını düşünüyorum: Öncelikle, -devrimin de amacı olan- tüm unsurları kapsayıcı bir geçiş süreciyle demokrasiye bir an önce dönüş son derece önemlidir. İkinci olarak tüm siyasi grupların önümüzdeki seçimlere katılmasına izin verilmelidir. Herhangi bir siyasi partinin seçimlerin dışında bırakılması seçim sonrası dönemin başarısını baltalayacaktır. Üçüncü olarak Mursi ve onu destekleyen siyasetçilerin serbest bırakılması, uzlaşma ve istikrara çok büyük katkı sağlayacaktır. Dördüncü olarak daha fazla can kaybına neden olmamak için herkes kontrollü davranmalıdır. Mısır’daki liderler mevcut tıkanıklığı aşmak için ne kadar iyi niyetli hareket ederlerse etsinler, daha fazla can kaybı iyileşmeyi imkânsız kılabilir.

Türkiye, Mısır ile aramızdaki güçlü kültürel bağların gereği olarak bu ülkeyle ilişkilerini geliştirmek ve Mısır halkına ülkelerini demokrasi yolunda tutmalarına yardımcı olmak için elinden gelen her şeyi yapacaktır. Mısırlılar daha parlak bir geleceği hak ediyor. Gelin bizim için çok değerli olan bu büyük ulusun parlak bir geleceğe sahip olması için hep birlikte çalışalım.