Şempanzeler de ‘orta yaş krizi’ geçiriyor

Büyük maymunları inceleyen uluslararası bir ekip, bu hayvanların kendilerini gençlikte çok iyi hissettiğini, orta yaşta bu hissin azaldığını ve yaşlılıkta yine arttığını belirledi.

İnsanlarda da mutluluğun genelde benzer bir ‘U eğrisi’ izlediği biliniyor. Araştırmaya psikologlar, primatları inceleyen bilim adamları ve iktisatçılar katıldı. Araştırma kapsamında hayvanat bahçeleri, hayvan sığınakları ve araştırma merkezlerinde yaşayan farklı yaşlardaki 508 şempanze ile orangutan incelendi.

Bu hayvanlarla en az iki yıl çalışmış olan bakıcılar, gönüllüler ve araştırmacılardan kısa bir anketi doldurmaları istendi. İnsanlarda mutluluğu ölçmek üzere tasarlanmış olan bu anket, çalışma öncesi primatlara uyarlandı.

Sosyal baskılar

Araştırma ekibinin lideri Psikolog Doktor Alexander Weiss insanlar, şempanzeler ve orangutanlar arasındaki benzerliklerin genetiğin ve fizyolojinin ötesine geçtiğini gördüklerini söyledi.

Örneğin büyük maymunlar da insanlarınkine benzer sosyal baskılar ve stres faktörleri ile karşı karşıya. Doktor Weiss “Tabii orta yaşa gelen şempanzeler birdenbire kıpkırmızı bir spor arabası istemiyor.” diyor. “Ama başka şeyler istiyorlar, örneğin daha fazla dişiyle çiftleşmek ya da daha fazla kaynağı kontrol etmek.”

Warwick Üniversitesi’nden Ekonomi Profesörü Andrew Oswald da bu çalışmaya insanlarda mutluluğu 20 yıldır inceledikten sonra katılmış. “Orangutan ve şempanzelere bakmak istememizin sebeplerinden biri, insanlarda eğitim, gelir ve evlilik gibi faktörleri devreden çıkardıktan sonra bile U eğrisinin tıpatıp aynı kalmasıydı.”
Profesör Oswald, maymunlarda da aynı durumla karşılaşmanın kendisini “dumura uğrattığını” söylüyor.

Oswald’a göre bu sonuç “Orta yaş krizinin gerçek olduğunu ve biyolojik açıdan en yakın akrabalarımızda da bulunduğunu gösteriyor. Bu da krizin biyolojik ve fizyolojik faktörlerle açıklanabileceğini ortaya koyuyor.”