‘Amerika’ya tohum ektik, hasat zamanı gelecek’

ABD’de bir dizi temaslarda bulunan Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Chicago’da bir grup gazeteciye Türkiye ekonomisi ve ABD görüşmeleri hakkında değerlendirmelerde bulundu. Babacan’ın üzerinde durduğu öncelikli konulardan biri, yatırım ortamının iyileştirilmesi için hazırlanan yol haritası.

Dört ay önce Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu’nda alınan kararların kısa sürede uygulamaya geçirilmesi için düğmeye basıldı. 49 maddelik eylem planının 25’i Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nun (EKK) gündemine alınırken, eylem planında yer alan tespitler, yasal ve idari düzenlemelerle çözüme kavuşacak. Konuya ilişkin torba yasa çalışması kısa sürede Meclis’in gündemine getiriliyor. Çalışma kapsamında hem farklı hem de tek bakanlığı ilgilendiren ve yatırımcının şikayet ettiği konular çözüme kavuşturulacak.

Eylem Planı’nda yer alan ve büyük bölümü 2014 yılı sonuna kadar tamamlanması öngörülen düzenlemeler arasında Türk Ticaret Kanunu’na ilişkin bazı düzenlemelerin yanı sıra istihdam teşviklerinin iyileştirilmesi de yer alıyor. 49 maddelik planda yer alan diğer konu başlıkları ise şöyle: ÇED sürecinin hızlandırılması, atık depolama sorunun çözümü, Damga Kanunu ve Harçlar Kanunu’nun bazı hükümlerinin gözden geçirilmesi, fikri mülkiyet hakları, KDV iadeleri, İstanbul Tahkim Merkezi Kanun Tasarısı’nın yasalaşması, KOBİ kredilerinde bankacılık uygulamalarının iyileştirilmesi, demiryollarının sanayi bölgelerine götürülmesi, yurtdışına lojistik merkezi kurulması, yabancılara çalışma izni ve ithalat ile ihracat denetim süreçlerinin yeniden tanımlanması.

Kurulda alınan kararlar içerisinde birkaç bakanlığı ilgilendiren konular olduğunu belirten Başbakan Yardımcısı Babacan, çözümün vakit alabildiğini söyledi. Doğrudan yatırımların geçen yılın altında seyrettiğini ifade eden Babacan, bunun sebebi olarak Avrupa kaynaklı sorunları gösterdi. Yatırımcıya eziyet edilen alanların bulunduğunu dile getiren Babacan, bir an önce engellerin ortadan kaldırılması gerektiğini kaydetti.

Ali Babacan, ABD’nin büyük bir ekonomi olduğunu, sadece bir firmanın Ar-Ge harcamasının 9 milyar doları bulduğunu söyledi. Türkiye’de devlet ve özel sektörün birlikte araştırma geliştirme harcamasının toplamda 7 milyar doları bulduğunu ifade eden Babacan, Amerika’daki potansiyelin büyük olduğunu kaydetti. ABD programının faydalı olduğuna, bu ülkenin iş imkanlarından daha fazla istifade edilmesi gerektiğine dikkat çeken Babacan, “Somut sonuçları ne zaman belli olur, bu belli olmaz. Toplantıda sizi sessiz biri dinleyip gelip sonrasında yatırım yapabiliyor. Tarlaya tohum ekmeye benziyor. Ekim zamanının tarladan hasat zamanı da olacaktır. Firmaların mutabakatını almadan açıklama yapmayı doğru görmüyoruz. Zamansız bir açıklama firmayı yatırımdan vazgeçirebiliyor.” dedi.

ABD programı kapsamında Boeing firmasını da ziyaret eden Babacan, Türkiye’nin de kendi uçağını yapmak istediğini söyledi. Orta menzilli bölgesel jet üretme planı olduğunu ifade eden Babacan, şu bilgileri verdi: “Dört firmaya indirdik. Yakın zamanda biriyle çalışacağız. Sıfırdan geliştirmek yerine mevcut bir platformda uluslararası ele alıp yüksek teknolojiyi Türkiye’de üretmeye karar verdik. Dört alternatifli kısa liste oluşturduk Rusya, İsveç, Almanya var. Türkiye’de üretmesi bizim için kriter. Boeing’de bu gündeme geldi. Onlar küçük piyasada yoklar. Onlar şunu diyor: ‘Siz de dahil birkaç ülke oralarda bir şeyler başlayacak, orta menzilli bölgesel jetler başlayıp büyüyecektir.”

Amerika Ticaret Borsası ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) çalışmalarının önemli olduğunu aktaran Babacan, Amerikan iş dünyasının Ortadoğu’da iş yaparken Türkiye’nin birimlerinden faydalanma gibi niyetleri olduğunu aktardı. Altı ülke tarafından kurulacak Ortadoğu Diyalog Merkezi’nin önemine dikkat çeken Babacan, “Türkiye’yi çok önemli görüyorlar. Türkiye örneğinin Ortadoğu’da iyi anlaşılması için ABD’nin Türkiye ile beraber olma bakış açısı var. Bizim için de bir problem değil. Resimde olmamız bizim işimize gelir.” diye konuştu.

Mısır’daki gelişmelerin ekonomik ilişkilere etkisinin fazlaca problem oluşturmadığını aktaran Babacan, şunları söyledi: “Siyasi ilişkilerde sıkıntı var. Mısır’da bizim beklentimiz bir an önce normale dönülmesi. Temsili demokrasinin olduğu, halkın isteğinin yansıtıldığı normal bir demokrasi görmek istiyoruz. Firmalarımız Mısır’da iş yapıyor, istihdam oluşturuyorlar. Oradaki yatırımcılarımıza sıkıntı vermeleri kimsenin işine gelmez. Fransa ile AB sürecinde sorun yaşıyoruz, ancak ekonomik ilişkilerde kalıcı hasar olmuyor. Fransız ürünlerini almayın demedik. Siyasi yollardan rahatsızlığımızı hissediyoruz.”

TEŞVİKLER YIL SONU REVİZYONU

İş dünyasının merakla beklediği yatırım teşviklerine yıl sonunda revizyon geliyor. Başbakan Yardımcısı Babacan, “Yıl sonuna kadar 1,5 yıllık süredeki başarılı olan alanları ve başarısızlıkları görüp revizyonları yapıp yeni bir tarihle birlikte uygulamanın devamı olur. Mevcut olan bir sektörde teşvik pat diye kesilebilir. Yatırım yapmaya niyeti olanların başvurularını başlatmalarında fayda görüyoruz. Yıl sonundan itibaren teşvikler devam eder, ancak gözden geçirmeler olur.” dedi.