BBC – “Her şeye rağmen… Türkiye’nin yeni sanat fuarı”

Siyasi huzursuzluk ve zorlu ticari rekabetler, Türkiye’nin en yeni sanat fuarını neredeyse başlamadan bitiriyordu. Sandy Angus, ArtInternational İstanbul adında yeni bir sanat fuarı kurma fikrini ilk olarak hayal ettiğinde ne türden engellerle karşılaşacağını hiç tahmin etmemişti. Kötü zamanlama, kötü şans, zorlu bir ticari rakip projeyi neredeyse başlamadan bitirecekti.

İki yıl önce planlamaya başladığında iyi bir plan gibi gözüküyordu. Angus, “Türkiye’nin canlı ve büyüyen bir sanat piyasası var, koleksiyonerleri gün geçtikçe ülke sınırlarını aşıyor, özel sanat müzeleri kuruluyor. Rusya’ya, Orta Doğu’ya ve Avrupa’ya yakın olan, bölgenin ortasındaki konumu Türkiye’yi bir merkez hâline getiriyor.” diyor. Angus, İstanbul’un artık gerçek bir uluslararası sanat fuarına sahip olması, yabancı alıcıların Türkiye’ye getirilmesi, uluslararası nitelikte sanatçıların eserlerinin tanıtılması ve satılması için ülkenin, yabancı galerilere açılması gerektiğini düşündü. Bunun da zamanlamasını, ülkenin saygın İstanbul Bienali ile aynı zamanda olacak şekilde ayarladı. Angus, “Herkes bu konuda çok heyecanlıydı.” diyor.

Fuar’dan hemen önce, Türk lirası çoktan değer kaybetmeye başlamışken ABD Dışişleri Bakanlığı Suriye’ye yönelik bombalama tehdidinde bulunurken vatandaşlarını Türkiye’ye gitmemeleri konusunda uyardı. ABD’li tüccar Wendy Norris, “Her şey kötüye gidiyor gibi görünüyordu.” dedi.

Angus’un yüksek maliyetle öğrendiği bir şey de zorla yeni bir piyasa açmaya çalışmanın başka yönlerden de zor olmasıydı. Bienal’in organizatörleri, Fuar’ın, Bienal’in açılmasından dört gün sonra başlamasını talep ettiler çünkü Fuar ile kendilerinin ticari olmayan etkinlikleri arasına bir mesafe koymak istiyorlardı. Bunun sonucunda bazı yabancı ziyaretçiler kalmaktan vazgeçtiler.

Ayrıca belki de kötü şans sebebiyle bütün Fuar girişi, açılıştan bir gün önce, Türkiye Başbakanı’nın ziyareti sebebiyle yıkıldı ve yeniden inşa edilmek zorunda kaldı.

Bir gecede her şey düzeldi mi?

Bütün bunlara rağmen Fuar; Pace, Lisson ve Yvon Lambert gibi büyük isimlerin de aralarında bulunduğu 62 tüccarın katılımıyla başladı ve Fuar, ilk gün, ülkedeki büyük koleksiyonerlerin büyük ilgisini çekti.

Ekonomik yavaşlamanın ve siyasi huzursuzluğun işi engelleyeceğine dair bütün korkulara rağmen az da olsa satışlar yapıldı.

“Bu ölçekte bir uluslararası fuar kurma iç güdümü haklı çıktı.” şeklinde konuşan Angus, gelecek yılın etkinliği için çalışmaya devam ediyor.