Türkiye, hapiste gazeteci sayısı bakımından dünyada ilk beşte

Uluslararası Gaztecileri Koruma Cemiyeti (CPJ) yayınladığı rapor ile dünya genelinde hapisteki gazetecilerin sayısını açıkladı. Raporda Türkiye’de son bir yılda hapisteki gazeteci sayısında “dramatik” bir şekilde artış olduğunun altı çizildi.

Rapora göre dünyada en fazla gazetecinin hapse atıldığı ülkeler arasında Türkiye’nin adı ilk beşte yer aldı. Raporda dünyada en fazla gazetecinin demir parmaklar arkasında olduğu ülke Çin. CPJ, Çin’de 49 gazetecinin hapiste olduğunu açıkladı.

Raporun giriş bölümünde CPJ, 2015 senesi içinde bir önceki yıla oranla Türkiye ile Mısır’da tutuklu gazeteci sayısında dramatik bir artışın olduğuna işaret etti. Raporda Türkiye’de hapiste olan gazeteci sayısının 14 olduğu açıklandı.  

Türkiye ile Mısır gibi ülkelerde bir avuç eleştiri yapan gazetecilere dahi tahammül gösterilmediği ve hapse gönderildiğinin altını çizen CPJ Direktörü Joel Simon, “Durum gösteriyor ki, bu hükümetler eleştirileri ya hapis ile ya da soruşturmalarla bastırma gayretinde. Küresel düzeyde bunun kınaması gerek” dedi.

Raporda dünya genelinde toplam 199 gazetecinin hapiste olduğu yazıldı. Geçen yıl bu sayının 221 olduğuna işaret edildi. Çin’in 49 gazeteciyi hapiste tutması ile basına karşı en baskıcı ülkeler arasında ilk sırada yer aldı. Mısır’da 23 gazeteciyi içeriye atması nedeni ile sıralamada iki numaralı basamakta yer aldı. Mısır’ı 19 gazeteciyi hapiste tutan İran takip etti. Afrika ülkesi Eritriea da ise 17 gazetecinin hapiste olduğu kaydedildi.

Raporda, Türkiye’nin en fazla gazeteciyi hapse atan ülkeler sıralamasında 5. olduğu dikkat çekti. Türkiye’de tutuklu gazeteci sayısı 14 olarak açıklandı. Raporda ayrıca Türkiye’deki durumun bu yıl önceki seneye oranla daha da kötüleştiği belirtildi.

New York Times (NYT) gazetesi ise Türkiye’de gazetecilerin hapse gönderilmesini üç temel nedene bağladı. Bunlardan ilkinin ve en önemlisinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı eleştirmenin bir cezası olduğunun altını çizdi. Gazete diğer iki nedeni de Suriye ve Kürt sorunu olarak kaleme aldı.

Dünyada basın özgürlüğü adına utanç verici olarak belirtilen CPJ’in yıllık hapisteki gazeteciler listesine göre ilk ondaki ülkeler şöyle; Ethopiya 10, Azerbaycan 8, Suriye ve Suudi Arabistan 7, Vietnam 6, Myanmar, Bangladeş ile Bahreyn 5.

GAZETECİLERİ HAPİSE YOLLAMA GEREKÇESİ: DEVLET KARŞITLIĞI

Raporda hapse atılan gazetecilerin en fazla “devlet karşıtı” olma suçlamasına maruz kaldıkları yazıldı. Dünya genelinde hapse atılan gazetecilerin yüzde 55’inin bu gerekçe ile demir parmaklıklar arkasında olduğuna dikkat çekildi.

Devlet karşıtlığı dışında gazetecilerin hapse atılmalarında diğer gerekçelerinde uyuşturucu veya silah bulundurma, zimmetine para geçirme, keyfi uygulama ve saldırı gibi bahanelerin kullanıldığı ifade edildi.

LİSTEDE İSMİ BULUNAN İÇERİDEKİ TÜRK GAZETECİLER ŞUNLAR:

Raporda hapisteki gazetecilerin tek tek isimleri yazılarak haklarında ileri sürülen suçlamalara da yer verildi. Türkiye’de hapiste olan gazeteciler listesinde Taraf’tan Mehmet Baransu, Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar, aynı gazetenin Ankara Temsilcisi Erdem Gül, Bugün gazetesi eski yazarı Gültekin Avcı, Nokta’nın Genel Yayın Yönetmeni Cevheri Güven ile aynı derginin editörü Murat Çapan, Atılım haftalık dergisinden Hatice Duman, Emek ve Adalet’ten Mustafa Gök, Kürtçe yayın yapan Azadiya Welat gazetesinden Seyithan Akyüz, Radyo Dünya’dan Kenan Karavil, Eylül Sanat Edebiyat Dergisi’nden Erdal Süsem, VICE News çalışanı Muhammed Ismeal Resool,  Dicle Haber Ajansı’ndan İdris Yılmaz ile Jin Haber Ajansı’ndan Vildan Atmaca’nın isimleri yer aldı.  

Raporda, Muhammed İsmael Resool, Cevheri Güven ile Murat Çapan hakkında henüz atfedilen bir suçlamanın olmadığı görüldü. Diğer tüm gazetecilere yönelik ileri sürülen cürümün ise devlet karşıtlığı olduğu dikkat çekti.