Sigara, baş ve boyun kanseri riskini 20 kat artırıyor

Üç haftadan uzun süren boyunda şişlik, ses kısıklığı, ağızda yara, yutma zorluğu belirtileri baş boyun kanserlerinin habercisi olabilir. Uzmanlar, erken tanının tedavide yüzde 80 oranında bir iyileşme sağladığını ancak Türkiye’deki hastaların sadece üçte birine erken tanı konulduğunu belirtiyor.

Halk arasında az bilinen ancak görülme sıklığı bakımından yedinci sırada yer alan baş ve boyun kanserleri ile ilgili Türkiye’de farkındalık kampanyası başlatıldı. “Başınıza Gelmeden” sloganıyla oluşturulan kampanya, Türk Tıbbi Onkoloji Derneği, Türk Kulak, Burun, Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Derneği, Türk Radyasyon Onkolojisi Derneği, TC Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanlığı destekleriyle gerçekleştiriliyor. Konu hakkında bilgi veren Hacettepe Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şefik Hoşal, baş ve boyun kanserlerinin, gözler, beyin veya yemek borusu hariç olmak üzere baş veya boyun bölgesinde gelişen kanser türlerini tanımlamak için kullanılan bir ifade olduğunu aktardı. Türkiye’de sigara tüketimine bağlı olarak gırtlak kanserinin çok görüldüğünü aktaran Hoşal, halk arasında bu kanser türüne ilişkin farkındalığın çok az olduğunu ifade etti. Hastaların ancak yüzde 12’sine erken tanı konulabildiğini kaydeden Prof. Hoşal, “Baş ve boyun kanserlerini sadece geliştiği organ olarak değil, kaynaklandığı bölgelere göre değerlendiriyoruz. Örneğin ağız kanseri denildiği zaman bu kanserler dudaktan başlayarak ağız içinde dil, damak, dişeti, yanak kanserlerini kapsıyor. Yüz cildi dâhil olmak üzere burun boşluğu, paranazal sinüsler, geniz, gırtlak, yutak ve tükürük bezleri bu kanserlerin geliştiği bölge ve organlardır. Ağız içinde düzelmeyen yara, boğaz ağrısı, ses kısıklığı, yutma güçlüğü, burunda kanlı akıntı tıkanıklık, boyunda şişlik başlıca belirtilerdir. Bu sorunlar üç haftadan fazla devam ediyorsa mutlaka ilgili hekim muayenesi gerekir.” uyarısında bulundu.

BAŞ VE BOYUN KANSERİ, ERKEKLERDE KADINLARDAN DAHA SIK GÖRÜLÜYOR

Dünyada en sık görülen kanserler arasında yedinci sırada yer alan baş ve boyun kanserleri, erkeklerde kadınlara göre yaklaşık 2 ila 4 kat daha fazla görülüyor. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Kanser Daire Başkanı Doç. Dr. Murat Gültekin, “En güncel kanser verilerimize göre baş-boyun kanserleri erkeklerde 100 binde 13,3 oranında görülmekte ve altıncı sırada yer almakta iken, kadınlarda ise 100 bin kişide 2,8 oranında görülerek 11. sırada yer almaktadır.” dedi. Gültekin, yılda yaklaşık 4 bin 655 erkek ve 980 kadın olmak üzere toplam 5 bin 635 kişiye baş-boyun kanseri tanısı konulduğunu belirtti. Araştırmalara göre dünyada halen yılda ortalama 550 bin kişi bu kanserlere yakalanıyor ancak bunun yaklaşık 300 bini ölümle sonuçlanıyor.

AĞIR İÇİCİLERDE RİSK 20 KAT ARTIYOR

Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar Başkan Yardımcısı Bekir Keskinkılıç, 2014 yılında yayınlanan Dünya Kanser Raporu’na göre baş-boyun kanserlerinin önlenmesinde en önemli faktörün tütün ve alkol tüketiminin azaltılması olduğunu söyledi. Keskinkılıç, “Tütün ürünleri ve alkolün tüketim miktarı ve kullanıldığı süre arttıkça baş boyun kanseri gelişim riski de belirgin ölçüde artmaktadır. Sigara içen kadın ve erkeklerde içmeyenlere kıyasla ağız ve yutak kanseri gelişme riskinin 5-10 kat, ağır içicilerde ise 20 kat daha yüksek olduğu görülmüştür. Sigara ve alkol tüketiminin bırakılması ile bu risk belirgin ölçüde azalarak bırakıldıktan 5 yıl sonra yarıya inmektedir. Alkol ve sigara birlikte tüketildiğinde risk tek başına kullanımlarına göre daha yüksek olmaktadır.” dedi.

Türk Tıbbi Onkoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Pınar Saip ise “Türkiye’de baş boyun kanserleri arasında en sık gırtlak kanseri görülüyor. Bunu ağız boşluğu kanserleri ve geniz kanserleri izliyor.” bilgisini verdi. Erken tanı ile tedavinin yüzde 80’lerin üzerinde başarılı sonuç verdiğini hatırlatan Prof. Saip, “Geç evrede tedavi şansı yüzde 40-50’lere düşebiliyor. Maalesef hastaların sadece 3’te 1’i erken safhada başvuruyor.” diye konuştu.