Kronik yorgunsanız C vitamini eksikliğinden!

Doç. Dr. Gökhan Özışık, kronik yorgunluğun başlıca sorumlusunun C vitamini eksikliği olduğunu belirtti. Özışık, “C vitamini eksikliği halinde bağışıklık sistemi zayıflamakta ve pek çok hastalık ortaya çıkabilmektedir. Ayrıca ciltte kırışıklık ve gözaltlarında torbalanma ve morluklar görülmektedir.” dedi.

Memorial Ataşehir Hastanesi ve Etiler Tıp Merkezi Endokrinoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Gökhan Özışık, C vitamin eksikliği ve tedavisi hakkında bilgi verdi. Özellikle mevsim geçişlerinde kronik yorgunluğun tedavisi konusunda C vitamininin önemli bir role sahip olduğunu belirten Özışık, “C vitamini vücut tarafından üretilmediği için dışarıdan alınmalıdır. Başta turunçgiller olmak üzere, domates, maydanoz, çilek, kuşburnu, böğürtlen, lahana ve birçok yeşil yapraklı sebzenin yanında bazı besin hayvanlarının böbreküstü bezlerinde doğal olarak bulunmaktadır.” şeklinde konuştu.

C vitamini eksikliğinin yorgunluk, uyuşukluk hissi gibi birçok hastalıklara yol açtığını söyleyen Özışık, “Ayrıca C vitamini eksik olan kişilerde bağışıklık sisteminde zayıflama, diş etlerinde şişlik-kanama, ciltte sebepsiz morluklara kadar ilerleyen deri altı kanamalarına, saç kalitesinde bozulma, eklem-kas ağrıları, nefes darlığı görülmektedir. Özellikle gebelik, emzirme, gece vardiyasında çalışma, kronik uyku azlığı, besin zehirlenmeleri, enfeksiyonlar, soğuk, travma, yaralanma, ağır egzersiz (özellikle doğada yapılan performans sporları), yanık ve ameliyat durumlarında C vitaminin günlük gereksinimi oldukça artmaktadır. C vitamini sigara içen, doğum kontrol hapı kullanan ve alkol tüketen insanlar tarafından düzenli olarak alınması gerekmektedir.” ifadelerini kullandı.

C VİTAMİNİ DOĞAL YOLDAN ALIN

C vitamini düzeyini ölçtürmenin önemine değinen Özışık, sözlerine şu şekilde devam etti: “C vitamini düzeylerini kanda ve idrarda ölçmek mümkündür. Sabah verilen bir idrar örneği sonrası bunun hakkında bilgi verilebilmektedir. C vitaminin idrarda az olması, kanda da az olduğu anlamına gelmektedir. Hangi yaşta, hangi durumlarda ve ne kadar C vitamini desteği alınması gerektiği mutlaka hekime danışılması gereken bir konudur. Tıbbi bir zorunluluk olmadıkça C vitaminini doğal yoldan almak en doğru olandır.”

Kronik yorgunluğun başlıca sorumlusunun C vitamini eksikliği olduğunu belirten Özışık, “C vitamini vücutta birçok kimyasal reaksiyonun normal olarak yürümesi için gereklidir. Beyaz ve kırmızı kan hücrelerinde, damarların çeperini döşeyen hücrelerde, cilt altı destek dokusunda olan kollajende ve kemiklerin yapısında bulunmaktadır. Eksikliğinde destek doku kaybına bağlı ciltte kırışıklık ve başta gözaltlarında torbalanma ve morlukların görülmesinin nedenidir. Daha az bilinen ve asıl önemli olan ise C vitamininin böbrek üstü bezlerinde steroid hormon üretimi için son derece gerekli olmasıdır. Bu vitaminin orta-ileri derecede eksikliğinde böbrek üstü bezlerinin iyi çalışamadığı için büyüyebilmesi de söz konusudur. Böbrek üstü bezlerinin kabuk kısmından yeterli hormon üretilememesi son zamanların yaygın hastalıklarından olan adlandırılan ‘kronik yorgunluk’ sendromunun ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bunun başlıca sorumluları arasında C vitamini eksikliği yer almaktadır.” dedi.

C vitaminin pişirme işlemine karşı oldukça dayanıksız olduğunu belirten Özışık, C vitaminden faydalanmak için tavsiyelerde bulundu. Tüketim zamanına kadar C vitaminli yiyeceklerin buzdolabında tutulması gerektiğini ifade eden Özışık, “C vitamini oksijen (hava ile temas) ve 70 derecenin üzerindeki ısı ile kolaylıkla tahrip olmaktadır. Bir kez kabuğunu kestikten sonra turunçgiller hava ile temas etmektedirler. Bu yüzden hava temasının az olması için mümkün oldukça büyük parçalar halinde doğranmalıdır. Pişirme için asgari su ve süre kullanılmalıdır. Buharda haşlama veya tavada sote yapılmalıdır (kızgın yağla temas ettirmek doğru değildir). Suda eriyen bir vitamin olduğundan pişirme esnasında suya geçen C vitaminini geri kazanılabilir. Örneğin; brokoli, patates haşladığınız suyu çorba ve püre yaparken kullanılabilir. Domates sosu hazırlarken ısıya dayanıklı cam veya seramik kaplar tercih edilebilir. Derin dondurucuda 2 aydan fazla saklamamalıdır. Güneşte kurutulmuş patlıcan, domates gibi sebzelerde C vitamini kaybı olacağını unutmayın.” ifadelerini kullandı.