Gıda kaynaklı tehlikeleri önlemenin 5 altın kuralı

Prof. Dr. Zerrin Erginkaya, gıda kaynaklı tehlikeleri önlemek amacıyla 5 altın anahtar kuralına dikkat edilmesi gerektiğini söyledi.

Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zerrin Erginkaya, evde yapılan bazı ürünlerin sanayiden daha fazla riskli olduğunu, sokak sütü satışının da yasal olmadığını söyledi. Gıda güvenliği ve evde yapılan gıda maddeleri hakkında açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Erginkaya, kamuoyunda doğru bilinen bazı yanlışlara dikkat çekti.

Prof. Dr. Erginkaya, gıda güvenliği sistemlerinin, gıda kaynaklı tehlikelerin azaltılması için etkin bir yöntem olan ‘çiftlikten sofraya gıda güvenliği’ yaklaşımının daha fazla öne çıkartılması gerektiğini vurguladı. Prof. Dr. Erginkaya, gıda kaynaklı tehlikelerin önlenmesi için temel yaklaşımın ham maddeden başlayarak gıda tüketimine kadar gıda zincirindeki her bir aşamanın dikkatle incelenmesi ve kontrol tedbirlerinin uygulanması olduğunu belirtti.

GIDA KAYNAKLI TEHLİKELERİ ÖNLEMENİN 5 ALTIN KURALI

Son 10 yılda bilimsel olarak gıda kaynaklı hastalıklar ve nedenlerine dayanan risk analizlerine doğru bir eğilim göze çarptığını saptadıklarını söyleyen Prof. Dr. Erginkaya açıklamasına şöyle devam etti: “Bu eğilim ulusal ve global düzeyde gıda güvenliğine yönelik uygulanması gereken tedbirler için ‘önleyici/koruyucu’ yaklaşım temelini oluşturmaktadır. Risk analizleri temeline dayalı bu yaklaşım, gıda kaynaklı tehlikelerin kontrol altına alınması için en uygun ve en etkin yöntem olup gıda üretim zincirinde uygun kontrol sistemlerinin uygulanmasını gerekli kılmaktadır.

İşte gıda kaynaklı tehlikeleri önlemenin 5 altın altın kuralı:

* Temiz olmak

* Çiğ ve işlem görmüş materyali ayırmak

* Isıl işlemi doğru uygulamak

* Doğru sıcaklıklarda muhafaza etmek

* Güvenli su ve ham madde kullanmak.

‘UZUN ÖMÜRLÜ SÜTLER KORUYUCU İÇERMEZ’

Evde yapılan bazı ürünlerin sanayiden daha riskli olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Zerrin Erginkaya tüketicilere önemli tavsiyelerde bulundu. Bazı tüketicilerin birçok ürünü evde yapma çılgınlığına tutulduğunu söyleyen Prof. Dr. Erginkaya tüketicilerin bilgi kirliliği ile karşı karşıya kaldığını belirtti.

Erginkaya, şunları kaydetti: “Tüketici uzman diye tanıtılan ve gıda ile ilgili bilgi veren konuşmacının, eğitimi nedir diye sorgulaması gerekmektedir. Artık teknoloji çağındayız ve üniversitelerin eğitim programlarına ve kişilerin bilimsel alt yapısına yönelik bilgilere rahatlıkla ulaşılmaktadır. Gıda güvenliği konusundaki bu bilgi kirliliği, tüketiciyi ciddi biçimde yanıltmaktadır. En yanıltıcı ve sıklıkla gündeme gelen gıdaların başında süt gelmektedir. Uzun ömürlü sütler (sterilize veya UHT olarak da bilinirler) bu teknolojiyi hiç bilmeyen bir kısım konuşmacıların iddia ettiği gibi koruyucu kimyasal içermezler, yine bu kişilerin iddia ettiği gibi protein yapılarında insan sağlığı için risk oluşturacak ya da besin öğelerini kaybettirecek teknolojiler değildir.”

‘SOKAK SÜTÜ SATIŞI YASAL DEĞİL’

Tüketilen sütün büyük bir bölümünün hijyenik açıdan yetersiz altyapıya sahip işletmeler tarafından üretildiğine vurgu yapan Prof. Dr. Erginkaya denetimden uzak, her türlü mikrobun bulaşmasına açık bir şekilde hayvandan sağılıp steril olmayan kaplar içerisinde yine açık bir şekilde sütün sokakta satıldığını hatırlattı.

Sokakta satılan sütün sağlıklı olmadığına dikkat çeken Prof. Dr. Erginkaya, “Bozulmadan tüketiciye ulaşması amacıyla süte karbonat ve soda gibi maddelerin yanı sıra yine hile amacıyla su katılmaktadır. Ayrıca sütü 10-15 dakika kaynatmak, hastalık yapan mikropları öldürebilir, ancak, içinde bulunabilecek antibiyotik, toksin gibi tehlikeler yok edilemez. Sokak sütü satışı yasal değildir.” şeklinde konuştu.