Kaçak göçmenler için ilk adım olumlu, peki bundan sonra ne olacak?

Nisan ayında görüşmelere başlanılan ‘‘gang of eight’’ olarak adlandırılan kaçak göçmenlere statü kazandıracak tasarı Senato’nun Adalet Komisyonu’ndan geçti. Komisyon üyelerinin 5’e karşı 13 oy ile kabul ettiği yasa tasarısı Senato ardından Temsilciler Meclisi’nden görüşüldükten sonra oylamaya sunulacak.

Senato’nun Adalet Komsiyonu’nda tasarının kabulü ile göçmenlik reformu kanununun da maratonu resmen başlamış oldu. Başkan Barack Obama’nın ikinci dönem başkanlığında en önemli politikalarından birsi olan göçmenlik reformunu kanun teklifini her iki partiden sekiz senatörün ortak verdiği tasarıya, ‘‘gang of eight’’ adına verilmişti. ‘Border Security, Economic Opportunity, and Immigration  Modernization Act of 2013’ adlı yasa tasarısı 844 sayfadan oluşuyor.

Adalet Komisyonu’ndan gelen olumlu haber, Amerika’da bulunan 11 milyon kaçak göçmeninin yanısıra vize, yeşil kart, aile üyelerinin birleşmesi, H1 ve gibi oturum konusunda sorunları olan milyonlarca insanın umutlu bekleyişini filizlendirdi.

Cumhuriyetçi Parti’den Senatör Orrin Hatch (Utah), Senatör Lindsey Graham (Güney Carolina), Jeff Flake (Arizona) ile birlikte Komisyon’daki tüm Demokrat Partilerin oyları ile tasarı ilk aşamayı başarı ile atlattı.

Tasarıyı Kongreye Graham ile Flake dışında John McCain (R-Arizona), Marco Rubio (R-Florida), Chuck Schumer (D-NY), Dick Durbin (D-Illionis), Michael Bennet (D-Colorado) ile Bob Menendez (D-NJ) sunmuştu.

Tasarının komisyondan geçmesi için olumlu oy kullanan senatörleri Başkan Barack Obama tebrik etti. Obama yaptığı yazılı açıklamada, göçmenlik reformu sonunda Amerika için en iyi olanın tercih edileceğine olan inancını dile getirdi. Obama ayrıca tasarının biran önce Senato genel kuruluna gelerek oylanması istediğini bildirdi.

YASA TASARISI KAÇAK GÖÇMENLERE NELER GETİRECEK?

Komisyon’dan geçen tasarıya göre eğer Amerika’ya 31 Aralık 2011’den geldiğini ispatlayan bir kişi statüsünün bu tarihten sonra herhangi bir zamanda kaçak durumuna düşmüş olması durumunda  reformdan yararlanabilecek. Ancak kaçak göçmenin tasarıdan faydalana bilemesi için bir diğer şartta adli sicl kaydının temiz olma şartı sözkonusu.

Bu iki şarta uyan kaçak göçmenler tasarının yasallaşması durumunda önce 500 dolar ödeme yapacak ve kaçak kaldığı süre boyunca elde etmiş olduğu gelirin vergisini ödeyecek. Bu ödemeleri yapan kaçak göçmen ‘Registered Provisional’ (geçici kayıt) statüsüne kavuşacak. Tasarıda, geçici kayıt süresi 6 yıl kadar devam ediyor ve bu süre zarfında da herhangi bir suça karışmayan kaçak göçmen bir 500 dolar daha ödeme yapacak. İkinci ödemenin ardından kaçak göçmen 4 yıl daha geçici kayıt statüsünü uzatmayı sağlamış olacak.

Geçici kayıt ile 10 yılını tamamlayan kaçak göçmen, bu süre içinde bu defa devlete bin dolarlık bir ödeme yapacak. Bu ödemeden sonra kaçak göçmen olan kimse geçici kayıt statüsünden yeşil kart yani kalıcı göçmen statüsüne başvuru hakkı elde edecek. Yeşil kartı almak için de ödeme yapılacak ancak bu miktarın kaç dolar olacağı henüz net değil. Yeşil kart sahibi olan kimse 3 yıl aradan sonra gerekli vatandaşlık ve ingilizce kurslarını aldıktan sonra vatandaş olmaya hak kazanacak.

HİÇBİR DEVLET YARDIMINDAN YARARLANAMAYACAKLAR

Amerikan devletine yeni bir gelir kapısı olarak görülen tasarının yasallaşmasıyala ABD’de yasal statülerini düzeltebilecek olan kaçak göçmenler, devletin dar gelirli vatandaşlarına sağladığı hiçbir sosyal yardımdan yaralanamayacak. Bu tasarı ile yasal statü kazanacak kimseler federal devletin dar gelirli ailelere sağladığı Medicaid, gıda ve konut yardımı gibi hiçbir sosyal destekten istifade edemeyecek.

Gençler için ‘Dream Act’ olarak adlandırılan tasarı aileleri ile ABD’ye 16 yaşından küççükken girenler ile tarım işcilerine yasal statü konusunda daha rahat vatandaş olma yolu açıyor. Aileleri tarafından 16 yaşından küçükken Amerikaya getirilenler 5 yılda ABD vatandaşı olabilecek. Ancak adaylar en az iki yıllık üniversite eğitim ile en az 2 yıl askerlik yapması şartıyla mümkün olacak.

Kaldığı süre zarfında tarım işciliği yaptığını ispatlayan kaçak göçmenlere ‘Blue Card’  (Mavi Kart) statüsü verilecek. Bu kartı alan kimseler geçici kayıt statüsünde olanlardan daha hızlı vatandaşlık hakkını elde edebilecek.

Tasarının kanunlaşması durumunda yeşil kart sahiplerine de bazı haklar geliyor. Tasarı yeşil kartı olan kimselere, eşleri ve çocuklarını Amerika’ya hemen getirebilme hakkı tanıyor. Yine yeşil kart sahiplerine anne-babaları ile çocuk ve eşlerine sınırlı vize kotasını da kaldırıyor.

Tasarı nitelikli göçmenlere de yeni kapılar aralıyor. Tasarıya göre nitelikli göçmenler EB-1 yani doktora sahipleri ve ihtisas dönemini tamamlamiş doktorlar yeşil kart kotalarından muaf tutulacak. Girişimciler için yeni bir EB-6 yeşil kart kategorisi eklenecek.

ABD’nin niteliksiz işgücü ihtiyacını karşılamak içinse düşük vasıflı işçiler için W-1 vizesi, tarım ve ziraat alanında geçici veya kontratla çalışacak olan işçiler için W-2 vizesi, ve tarım ve ziraat alanında isteğe bağlı tam zamanlı çalışacak işçiler için W-3 vizesi getirilecek. W-2 ve W-3 vizeleri su anki H-2A vizesinin yerini alacak.

Tasarı işverenler içinde bazı ödevler getiriyor. Tasarıya göre işveren ‘E-Verify’ sistemine girmek zorunda olacak. Sisteme göre büyük şirketler 2 küçük ve orta şirketler ise 4 yıl içinde E-Verify’a çalışanlarının fotoğraflı olarak kimlik bilgilerini girmek zorunda olacak. Sistem ile tüm şirketlerin kaçak göçmen çalıştırması engellenmiş olacak.