(Haber Analiz) Carter’ı makamından eden ‘Ekim sürprizi’, Obama’yı da vuracak mı?

Ekim ayında yaşanılan büyük olaylar seçimin favorisi olarak gösterilen adayı alaşağı ederken siyasette taşların yerinden oynamasına neden olabiliyor. Seçimlere yalnızca 35 gün kalmışken Başkan Barack Obama’yı makamından edecek bir olay mı yoksa rakibi Cumhuriyetçi başkan adayı Mitt Romney’i hayal kırıklılığına uğratacak sürpriz mi yaşanacak bunu zaman gösterecek.

Anketler Obama ile Romney arasındaki oy farkının çok yakın olduğunu gösteriyor. Ekim ayında yaşanılacak herhangi bir sürpriz olay diğer adayın seçimi erken kaybetmesine neden olacak. Kimi siyasi uzmanlar 11 Eylül’de yaşanılan Bingazi’deki saldırının Obama’nın seçimleri kaybetmesi için düzenlenmiş olay olarak yorumluyor. Olay sonrasında siyasi çıkar amaçlı söylemleri nedeniyle tepki çeken Romney, ayağına kadar gelen fırsatı çok kötü değerlendirince Obama’ya beklenilen erken ‘‘ekim sürprizi’’ni yapamadı.

Bingazi’de yaşanılan terör olayından bir hafta sonra bu defa Cumhuriyetçi adayın başı ‘‘yüzde 47’’ ile sıkıntıya girdi. Romney, seçim kampanyası için düzenlenen yardım toplantısında Obama’ya destek veren ve devlet yardımı ile geçinen yüzde 47’lik bir kesim olduğunu savundu. Bu kimselerin her daim Obama’ya oy verdiğini belirten Romney, bu kesimin sorunlarının da kendisinin umrunda olmadığını söylemişti. Gizli kamera görüntülerinin baına sızdırılmasının ardından birçok siyasi uzman Romney’in seçimi kaybettiği yolunda yorumda bulunmuştu. Romney başkanlık seçimini kaset skandalı ile yitirip yitirmediğini ise ekim de bir sürpriz olayın yaşanıp yaşanmamasın abağlı görğnüyor. Zira tüm anketler bugün seçim olsa Başkan Obama’nın yeniden seçileceğini gösteriyor.

TARİHDEKİ BAZI EKİM SÜRPRİZLERİ

Amerikan siyasetinde en büyük ekim sürprizi demokrat Partili Başkan Jimmy Carter yaşamıştı. Tahran’daki ABD büyükelçiliği’nde çalışan 52 Amerikalı’nın rehin alınması ile seçime 72 saat kalıncaya kadar anketlere göre yüzde 2 önde görünen Carter, Beyaz Saray’daki makamını Cumhuriyetçi başkan adayı Ronald Regan’a yüzde 10 farkla kaybetmisine yol açmıştı. Ekim sürprizi olarak Amerikan siyasetine geçen bu olay, daha sonraki yıllarda da sıkça gündeme getirilmişti. İran hükümeti seçim öncesi Amerika’nın tüm pazarlık gayretlerine olumsuz cevap veriyordu. Seçim yapıldıktan hemen sonra rehineleri serbest bırakan Tahran’ın bu tutumu kafalarda hep soru işaretleri bıraktı.

2000 seçimlerindeDemokrat Partili ve dönemin başkan yardımcısı Al Gore bu defa başkanlık için yarışırken rakibi Cumhuriyetçi George Bush idi. Seçimlerden yalnızca 5 gün önce (2 Kasım 2000) Bush’un 1976 yılında sarhoş araba kullanırken polis tarafıdan yakalanarak hapse atıldığı bilgisi basına sızdırıldı. Ancak bu olay Bush’a zarar vereceğine tam tersi yönde işledi ve oylarını arttırarak şaibe kokan bir sayımdan sonra Beyaz Saray’a seçilen isim oldu.

2004 yışlında dönemin başkanı George Bush’un seçimlerdeki rakibi olan Demokrat senatör John Kerry’in seçimleri kaybetme nedenlerinin başında ekim ayında El Kaide’nin eski lideri Usame Bin Ladin’in video görüntüleri oldu. Ladin seçimlerden bir ay önce yayınladığı video ile Amerika’ya nefret kusuyor ve yine ABD’ye saldırmakla tehdit ediyordu. Video görüntülerine kadar anketler Kerry ile Bush’u başa baş gösteriyodu. Ancak Ladin’in videosundan bir hafta sonra Cumhuriyetçi Bush Beyaz Saray’a yüzde 2.5 oy farkı ile yeniden seçilmesi ile son buldu.

Son olarak 2008 seçimlerinde finansal krize çare olarak federal hükümetin bankaları kurtarmak için çıkardığı trilyonluk yardım paketinin de Obama’nın seçilmesinde önemli etken olduğu öne sürülüyor. Ancak bu iddianın bazı eksik yönleri de yok değil. Zira, yardım paketi bir sansasyon için değil ülkenin içinde bulunduğu sıkıntı nedeniyle Cumhuriyetçi Başkan Bush ve ekibi tarfından alınmış, aleni bir karardı. Bazı siyasi uzmanlar Cumhuriyetçilerin bu iddiayı dillendirmesini Obama’nın kazandığı seçime gölge düşüme gayreti olarak yorumluyor.