Cumhuriyetçiler’de ilk canlı tartışma programı çetin geçti

2016 başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti’nin adayı olmak için yarışan aday adaylarının ilk canlı televizyon tartışma programı çetin geçti.

Dün Cleveland şehrinde yapılan canlı tartışma programının en fazla konuşulan ismi, beklenildiği üzere ünlü işadamı Donald Trump oldu.

Tartışma programı iki şekilde gerçekleşti ve partinin 17 başkan aday adayının ilk 10’u prime time da kozlarını paylaşırken geriye kalan 7’si de akşamüstü panelde tartıştı.

Dün akşam saatlerinde ABD siyasetinin gözü kulağı Cumhuriyetçilerin canlı tartışma programına çevrildi. Fox News ekranlarından yayınlanan ve anket ortamalarında ilk 10’da yer alan isimlerin çıktığı canlı tartışma programında son derece kıyasıya bir mücadele ortaya kondu. Başkan aday adaylarının hem kendi projelerini anlatmaya hem de rakiplerinin açığını kollayarak üstünlük kurmaya çalıştıkları görüldü.

Ünlü işadamı Donald Trump tartışmasız gecenin en dikkat çeken isimleri içinde yer aldı. Trump tartışma programında da sert çıkışlar yaptı. Donald Trump, ‘‘Meksikalı liderler kendi vatandaşları için bir fayda sağlamazken, bizim aptal liderlerimiz onlar için bu işi üstleniyor!’’ sözleri ile yetinmeyip, ‘‘Ben bu ülkenin yürürlükte olan avantajlı kanunlarını kendi faydama kullandım. Bugün gazetelerin ekonomi sayfalarında veya ilk sayfalarında her gün okuduğunuz kişiler de  bunu yapıyor. Buradaki terk fark başkaları bu kanunları kullandığında siz olup bitenleri okumuyorsunuz’’ diye devam etti.

Washington Post gazetesi Trump’ın tartışma programında en sert 10 çıkışına dikkat çekerken, Demokrat Parti’nin başkan aday adaylarından olan eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton için sarf ettiği sözler, kadın düşmanlığı yolundaki hakkında ortaya atılan iddialara verdiği yanıtlar, salonda bulunan seyirciler tarafından alkışlandı.

PAUL CHRİSTİE’YE FENA YÜKLENDİ

Tartışma programında zaman zaman diğer başkan aday adayları arasında geçen ikili atışmalar da tansiyonu yükseltti.

Ulusal Güvenlik Ajansı’nın (NSA) Amerikan halkı ile teröristleri dinlemesi konusunda New Jersey Valisi Chris Christie, kurumun daha fazla dinleme yapması ve bu dinlemelerin kaydını saklamasını savundu.

Kentukcy Senatörü Rand Paul ise, NSA’in daha az Amerikan halkını dinlemesi ve onun yerine dikkatini teröristlere yöneltmesi gerektiğini ileri sürdü.  Christie, Paul’un bu sözlerinin Başkan Obama’nın sürdüğü politika ile aynı olduğunu dile getirmesi üzerine Senatör de, ‘‘Başkan Obama ile kucaklaşan sendin, unuttun mu?’’ diye karşılık verdi.

Senatör Ted Cruz’un terörizm ile ilgili demeci ise belki de gecenin en sert çıkışlarından birisi oldu. Israrla ‘‘Radikal İslamcı terörizm’’ ifadelerini kullanmayan Başkan Barack Obama’yı eleştiren Cruz, ‘‘Kim IŞİD’e katılmak için bu ülkeden gider ve Amerika’ya karşı cihat ilan ederse, o kişi ölüm fermanını imzalar’’ dedi.

TARTIŞMADA EN ÇOK ZORLUĞU ÜÇ ADAY ADAYI YAŞADI

Muhafazakar partinin ilk tartışma programında en fazla baskı üç aday aday üzerinde olduğu görüldü.

Bunlar ailesinin politikadaki mirasını üzerinde taşıyan Florida eski Valisi Jeb Bush, New Jersey eyaleti bütçe açığının giderek büyümesi yüzünden Vali Christie ile partisinin politikalarına aykırı fikirleri savunan Senatör Paul oldu.

Rand Paul, Cumhuriyetçilerin savaşcı şahin kanadını eleştirirken, IŞİD’i yalnızca İD (İslami Devlet) diye tanımladı. Paul, IŞİD’in terörizmden sorumlu olduğunu ancak bu durum nedeniyle de Amerikanın müttefiklerini silahlandırmaması gerektiğini dile getirdi.

JEB BUSH’UN KAÇAK GÖÇMEN SORUNUNA YAKLAŞIMI DİKKAT ÇEKTİ

Özellikle Meksika sınırından gelen kaçak göçmen sorununa Jeb Bush, ‘‘Kaçak göçmen sorununu yasal bir zeminde çözmenin yolu mutlaka mevcuttur’’ dedi.

Jeb Bush’un eşinin Meksikalı olması nedeniyle, kaçak göçmen sorununa diğer başkan aday adaylarından ve Cumhuriyetçi Parti’nin sert söylemlerinden uzak bir politika izlemesi dikkat çekti.

Wisconsin Valisi Scott Walker, kaçak göçmenlerin gelmesinin mutlaka engellenmesi gerektiğini ancak yasal yollardan gelenlere de kapılarının açık olması gerektiğini dile getirdi.

Donald Trump ise, ‘‘Eğer be bu konuyu gündeme getirmemiş olsaydım, bugün kaçak göçmen sorununu tartışıyor olmayacaktık’’ diyerek bir anlamda Meksikalı kaçak göçmenlere yönelik sarf ettiği ırkçı sözlerin bir işe yaradığını savundu.

Bir ara programın moderatörlüğünü yapan Fox News’in haber sunucusuna da sataşan Trump, kendisinin savunduğu sağlık sigorta sisteminin Kanada’da, İsveç’te çok iyi işlediğini ve ABD’de de bunun işe yarayacağını savundu.

Trump, savunduğu sağlık sigorta sisteminin ücretli her çalışan için sağlanması gerektiğini belirttikten sonra, ‘‘Bu söylediklerim  Cumhuriyetçi Parti içinde en yukarıdan aşağıya kadar hepsinde radyoaktif etki yapar biliyorum’’ diye çıkıştı.

İLGİ ODAĞI TRUMP OLDU VE EN ÇOK KONUŞAN İSİMDİ

Ünlü işadamı Donald Trump, birçok siyasi uzmana göre gecenin en fazla dikkat çeken ismi oldu. New York Times, iki saat süren canlı yayında en fazla konuşan ismin Trump olduğunu belirterek, en fazla soruya muhattap olan aday adayı olduğuna vurgu yaptı.

Donald Trump, tartışma programında toplam 11 dakika 14 saniye konuştu.  Jeb Bush 8 dakika 48 saniye, John Kasich 6 dakika 52 saniye, Marco Rubio 6 dakika 49 saniye, Ted Cruz 6 dakika 46 saniye, Mike Huckabee 6 dakika 42 saniye, Chris Christie 6 dakika 24 saniye, Scott Walker 5 dakika 45 saniye ve Rand Paul sadece 5 dakika 28 saniye konuşabildi.

Ünlü doktor Ben Carson gecede yaptığı esprilerle, eski vali Mike Huckabee’nin inanç vurgusuyla, Florida Senatörü Marco Rubio’nun göçmen aile çocuğu ve Amerikan hayali ile buralara kadar geldiği ifadeleriyle, nihayetinde Ohio Valisi John Kasich’in de eşcinsel evliliğe Yüksek Mahkeme’nin verdiği kararla yasal hale gelmesine saygı duyma zorunluluğuyla dikkat çekti.