Sovyet korkusu ABD’ye balıkçıları dahi ajan yaptırmış

Rus korkusu balıkçıları bile ajan yaptırmış

ABD’lilerin Sovyetler Birliği korkusu bir dönem balıkçılarıda dahil birçok sıradan meslek erbabını ajan yapmasına neden olmuş.

Soğuk savaş yıllarının başlarında Alaska’yı Sovyetlerin işgal edeceği korkusu ABD’ye akıl almaz işler yaptırmış. Federal Soruşturma Ofisi (FBI) ve ABD Hava Kuvvetleri kayıtlarına göre, ABD Alaska’nın muhtemel Rus işğaline karşı askeri savaş istihbaratını desteklemek için 1950’li yıllarda balıkçılardan sivil pilotlara, eğitimli insanlardan sıradan vatandaşa kadar birçok insanı ajan yaptığı yazıyor.

ABD Ordusu, Alaska’nın Ruslar tarafından işgaline öylesine inanmış ki, o dönem komünistlerin hava bombardımanı ve paraşütçülerle bu eyaleti işgal edeceğini öngörmüş. ABD Ordusu 1950’li yıllarda Sovyetler Alaska eyaletinde öncelikli hedefi olarak Nome, Fairbanks, Anchorage ile Seward şehirlerini işgal edeceğini öngörmüş.

Dönemin FBI Direktörü J. Edgar Hoover himayesinde ve eski FBI yetkilisi Joseph F. Carroll başkanlığında ‘‘Özel Soruşturmalar’’ için Hava Kuvvetleri ile yeni bir birim kurarak operasyona ‘‘Hamam Tası” (Washtub) kod adı verilmiş. Gizli yürütülen bu proje ile Alaska’nın kilit olarak görülen beldelerinde vatandaş ajanlar yetiştirilmesi hayat geçirilmiş. Vatandaş ajanlara yol bulma, sıcak-soğuk hava şartlarında hayatta kalma, yiyecek bulma, mesajlaşma kodları ve radyo kullanımı ile düşman hareketini izleme ve merkeze bildirme gibi konularda eğitim verilmiş. Rus işgaline karşı geliştirilen bu yöntem, sivil savunma değil sivillerin istihbarat görevlileri gibi olağanüstü hallerde bir ABD askeri olması şeklinde görülüyor.

Yarım asırdan fazladır ‘çok gizli belge’ damgasıyla sansür edilen ‘‘Hamam Tası’’ kayıtları, ‘Bilgi Edinme Özgürlüğü’ yasası gereği devletin ‘Government Attic’ adlı web sitesine koymasıyla ortaya çıktı. Hamam Tası projesi 1951’den 1959 yılına kadar sürdürüldü.