ABD Başkanı Joe Biden, ülkesinin yakın müttefiki Suudi Arabistan ile olan ilişkilerini yeniden düzenleyeceğini ifade etti.
ABD medyasına konuşan Biden, Riyad’dan, insan hakları ihallerinden dolayı hesap soracaklarını ve yeni Amerikan hükümetinin Suudi Arabistan ile ilişkilerindeki temel değişikliklere dair pazartesi günü bir açıklama yapılacağını bildirdi.
“İLİŞKİLER AMERİKAN ÇIKARLARI VE DEĞERLİ İLE UYUMLU HALE GELECEK”
Başkent Washington’da gazetecilerin sorularını yanıtlayan ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken de, ülkesi ile Suudi Krallık arasındaki ilişkilerin, “Amerikan çıkarları ve değerleri ile daha uyumlu hale gelmesi için yeniden kalibre edilmeye ihtiyaç duyduğunu” söyledi.
Blinken, atılacak adımların ABD-Suudi Arabistan ilişkilerini kesintiye uğratmaya yönelik olmayacağını vurguladı.
SUUDİ ARABİSTANLI 76 YETKİLİYE YAPTIRIM
Başkan Joe Biden, selefi Donald Trump’ın kamuoyu ile paylaşmadığı Cemal Kaşıkçı cinayetine dair istihbarat raporunu cuma günü yayınlamış ve ABD yönetimi, adı söz konusu suça karışan 76 kişiye ülkeye girme yasağı getirmişti.
Söz konusu raporda, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın, 2018 yılında Suudi Arabistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu’nda işlenen cinayete onay verdiği belirtiliyor. Ancak Prens Selman ABD tarafından yaptırım listesine dahil edilmedi.
“KAŞIKÇI YASAĞI”
Dışişleri Bakanı Antony Blinken, yabancı hükümetler adına aktivist, siyasi muhalif ve gazetecilere yönelik tehdit ve saldırıda bulunan bireylere müsamaha gösterilmeyeceğini belirterek 76 Suudi Arabistan vatandaşına yaptırım uygulanacağını bildirdi.
Blinken, ‘Kaşıkçı yasağı’ adı altında ‘yabancı bir hükümet adına ülke toprakları dışındaki muhaliflere karşı ciddi eylemlere doğrudan dahil olduğuna inanılan bireylere yönelik vize kısıtlama politikası uygulanacağını’ ifade etti.
Dışişleri Bakanı, yaptırımların Cemal Kaşıkçı cinayetini kapsadığını ancak Kaşıkçı cinayetiyle sınırlı olmadığını da belirtti.
ABD HAZİNE BAKANLIĞI’NDAN YAPTIRIMLAR
ABD Hazine Bakanlığı da Kaşıkçı cinayetinde rol oynadığı düşünülen Suudi Kraliyet muhafızlarına bağlı “Acil Müdahale Gücü” (RIF) ve Suudi Arabistan istihbaratının eski başkan vekili Ahmed Asıri’ye yönelik yaptırımlar açıkladı.
Hazine Bakanı Janet Yellen, Kaşıkçı cinayetine dahil olanlardan hesap sorulması gerektiğini belirterek “RIF ve cinayete doğrudan dahil olan eski üst düzey bir yöneticiye yaptırımlar uygulanacağını” ifade etti.
Yellen, “ABD, şiddet ve göz korkutmaya karşı gazeteciler ve siyasi muhaliflerin yanındadır, Özgür bir toplumun temeli olan ifade özgürlüğünü savunmaya devam edeceğiz” dedi.
Reuters haber ajansına konuşan ve kimliği açıklanmayan üst düzey ABD’li yetkili, veliaht prens Muhammed bin Selman’a doğrudan yaptırım uygulanmamasını, “Yaptırım kararları, Veliaht Prens ile bir çalışma ilişkisini korumak üzere tasarlanmış görünüyor. Hedef bağları koparmak değil ayarları yenilemek” diye değerlendirdi.
“RAPOR OLUMSUZ, YANLIŞ VE KABUL EDİLEMEZ”
Suudi Arabistan yönetimi ise Kaşıkçı cinayeti ile ilgili Amerikan istihbarat raporuna sert tepki gösterdi. Riyad hükümeti tarafından yapılan açıklamada raporun, ‘olumsuz, yanlış ve kabul edilemez’ olduğu belirtilerek, Prens Selman’ın bu cinayetle en ufak bir ilgisinin bulunmadığı savunuldu.
ABD’nin Orta Doğu’daki en yakın müttefiklerinden biri olan Suudi Arabistan, insan hakları ihlalleri ve komşusu Yemen’deki savaşa müdahil olması nedeniyle uluslararası toplum tarafından uzun bir süredir tepki görüyor.
CEMAL KAŞIKÇI CİNAYETİ
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman’a yönelik eleştirileriyle bilinen ve Washington Post gazetesinde köşe yazarlığı yapan Cemal Kaşıkçı, 2 Ekim 2018’de gittiği Suudi Arabistan İstanbul Başkonsolosluğundan bir daha çıkmamıştı. Kaşıkçı’nın daha sonra konsoloslukta öldürüldüğü ve cesedinin parçalandığı ortaya çıkmıştı.
Kaşıkçı’nın öldürüldüğünü haftalarca kabul etmeyen Riyad, uluslararası baskıların ardından Kaşıkçı’nın öldüğünü teyit etmiş ve ‘gözaltına alınırken yapılan bir hata sonucu’ öldüğünü kabul etmişti. Ancak Veliaht Prens’in cinayetin talimatını verdiği yönündeki iddiaları reddetmişti.
AKP Hükumeti de o dönemde Kaşıkçı cinayetini Veliaht Prens karşıtı bir kampanyaya dönüştürmüş ve uluslararası alanda Veliaht Prens’i sıkıştırmaya çalışmıştı. Ancak o dönemki Trump yönetiminin Veliaht Prens ve Suudi Arabistan’la ilişkileri bozmak istememesi nedeniyle AKP hükumetinin bu politikası başarısız oldu.
ABD istihbaratının Kaşıkçı cinayetine ilişkin hazırladığı rapor eski başkan Donald Trump döneminde de tartışılmış, hatta bazı kısımları da basına sızmıştı. Ancak Trump yönetimi Kongre’deki her iki partinin temsilcilerinin ısrarlı taleplerine rağmen raporu kamuoyuna açıklamamıştı.
