Reuters: Erdoğan’ın yumuşak söyleminin esas nedeni…

Reuters’a konuşan analistler, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yumuşak söyleminin “taktik” olduğunu ve bu söylemin ardında Erdoğan’ın çözümsüzlük üretmesinin AKP’ye olumsuz dönüşü olabileceği endişesinin yattığını belirtti.

Bir AKP kurmayı da, “ Erdoğan erken seçime yakın, hiç tereddüdü yok gibi” dedi.

Ünlü İngiliz Haber Ajansı Reuters, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ılımlı açıklamalarının ‘taktik’ olduğuna, aslında ‘erken seçimi’ düşündüğüne ilişkin bir analiz yayınladı. Analizde Erdoğan’ın siyasi partilerin egolarını bir kenara bırakarak hükümet kurmak için çaba göstermelerini ve kendisinin de anayasal sınırlar içinde üzerine düşeni yapacağını açıklamasına karşın, AKP kurmayları ve analistlerinin, Erdoğan’ın asıl isteğinin AKP’nin güçlenerek çıkacağı bir erken seçim olduğunu belirttiğinin altı çizildi.

Orhan Coşkun ve Ercan Gürses’in kaleme aldığı analiz şöyle:

Seçim sonuçlarının AKP’nin 13 yıllık tek parti iktidarına son veren bir tablo ortaya koymasının ardından Erdoğan, önceki gün kamuoyu önünde yaptığı ilk açıklamada, ülkenin hükümetsiz kalmaması ve tüm koalisyon seçeneklerinin denenmesi gerektiğini söylemişti. Ancak analistler bunun bir “taktik” olduğunu ve bu söylemin ardında Erdoğan’ın çözümsüzlük üretmesinin AKP’ye olumsuz dönüşü olabileceği endişesinin yattığını belirtiyor.

Reuters’a konuşan üst düzey bir AKP’li yetkili, “Şu anda yumuşak mesajlar veriyor, bir süre daha verecektir çünkü Erdoğan da koalisyon seçeneğinin işlemeyeceğinin görülmesini istiyor. Erdoğan da erken seçime yakın, hiç tereddüdü yok gibi” dedi.

Chatham House Türkiye Analisti Fadi Hakura, Erdoğan’ın konuşmasının kısmen uzlaştırıcı olduğuna ama uluslararası medya hakkındaki yorumlarına ve AKP’yi hedef alan komplolara yaptığı göndermelere bakıldığında da “eski Erdoğan” görüntüsünün ortaya çıktığına vurgu yaparak, “Bence bu konuşma Erdoğan’daki bir değişimden ziyade bir hamle, bir taktik anlamına geliyordu” dedi ve ekledi: “Bence Erdoğan erken seçim için bastırıyor gibi görünmek istemiyor çünkü geçmiş deneyimler gösterdi ki böyle bir seçimde bunun için en çok bastıran taraf oy kaybediyor. Erdoğan ve aslında tüm siyasi partiler şu anda koalisyon için bastırıyormuş gibi görünmek istiyor ancak elbette bu durum siyasetteki ideolojik bölünmeyi ve siyasi aktörler arasındaki bölünmüşlüğü gizleyemiyor.”

HDP, AKP ile bir koalisyona her koşulda karşı çıkarken; MHP ve CHP Erdoğan’ın pozisyonunun anayasal sınırlara çekilmesini ve yolsuzluk dosyalarının yeniden açılmasını istiyorlar. MHP, buna ek olarak, çözüm sürecinin durdurulmasını da talep ediyor. Analistler, bu şartlar altında koalisyon kurulmasının, kurulsa dahi uzun soluklu olmasının güçlüğüne işaret ediyorlar.

CHP koalisyon için koşulları olduğunu belirtmesine rağmen, hükümet kurulmamasının sorumluluğunu alan taraf da olmak istemiyor. “AKP ile bir hükümet kesinlikle kurulmaz diyemiyorum.” diyen üst düzey bir CHP’li yetkili ise koalisyon kurulması görüşmelerinde yolu kapatanın kendileri olmayacağını belirtti.

“Türk siyasetinde istikrarlı ve kalıcı bir hükümet için gerekli olan merkez artık yok” diyen Hakura, “Hem sağ ve sol partiler arasında hem de bu her iki kanadın kendi içinde ciddi bölünme var. Bu derin ideolojik bölünme ve siyasetteki merkez yokluğu Türkiye’de bir istikrarlı kalıcı hükümet kurulabileceğine işaret etmiyor” dedi.

Hakura’yı teyit eder şekilde, “Gerçekten koalisyon seçenekleri denenecek, istikrarlı bir hükümet aranacak ama çok gerçekleşebileceğini sanmıyorum. Bence erken seçim şu anda senaryolarda birinci sırada gibi duruyor” diye konuşan aynı üst düzey AKP’li yetkili, “Burada MHP ya da CHP ile bir koalisyon kurulursa bile kasım ayında bir erken seçime gidilecek gibi gözüküyor” değerlendirmesini yaptı.

New York’taki St. Lawrence Üniversitesi’nden Türkiye uzmanı Howard Eissenstat da zayıf bir koalisyonun AKP için kazanç anlamına gelebileceğini belirterek, “Ekonomi gelecek birkaç ay içinde zayıflayacak ve AKP bunu kendi politikalarının sonucu olmaktan ziyade istikrarsızlığın sonucu olarak gösterecek” dedi.