Hazar Forumu, Kafkaslarla Balkanları bir araya getirdi

Hazar Forum tarafından düzenlenen ‘Avrupa Enerji Güvenliğinde Bağlılık: Güney Gaz Koridoru’ başlıklı etkinliğe Türkiye’nin yanı sıra Balkan ve Kafkas ülkelerinin dışişleri bakanları katıldı. 

Zirve niteliğinde gerçekleştirilen Forum’un modatörlüğünü ise ünlü ABD’li gazeteci Charlie Rose yaptı. Hazar Forumu’nun New York’un en ünlü otellerinden olan Waldorf Astoria otelde gerçekleştirdiği etkinlikte Güney Gaz Koridoru projesinin Kafkasya, Anadolu, Balkanlar ve Avrupa ülkelerine sağladığı fırsatlara dikkat çekildi. Foruma katılan başbakan yardımcıları ve dışişleri bakanları ile uzmanlar Anadolu Doğalgaz Boru Hattı Transit Projesi’nin (TANAP) Güney Gaz Koridoru için önemine vurguda bulundu. Katılımcılar ayrıca bu projenin enerjide yeni bir alternatif oluşturarak bölge ülkeleri ile AB’ye sağlamış olduğu enerjide alternatif yolun ekonomiye verdiği katkıya dikkat çekti.

Forumda açılış konuşmasını gerçekleştiren Hazar Strateji Enstitüsü (HASEN) Genel Sekreteri Haldun Yavaş, Güney Gaz Koridoru’nun TAP ve TANAP projeleriyle gerçeğe dönüştüğünü söyledi. SOCAR Başkan Yardımcısı Elşad Nasirov ise yaptığı konuşmada, 20’nci yüzyılın başında Bakü’nün dünya petrol tüketiminin yüzde 50’sini ürettiğini belirtti. Azerbaycan’ın TANAP ile Avrupa’nın enerji güvenliğini desteklediğini anlatan BP’nin bölgeden sorumlu Başkan Yardımcısı Alasdair Cook, Güney Gaz Koridoru’nun yapımında bölgede 30 bin yeni istihdam yaratılacağını kaydetti. Arnavutluk Dışişleri Bakanı Ditmir Bushati ise, “Avrupa’nın enerji güvenliğini sağlamak için TANAP ve TAP projelerinin uygulanmasını dört gözle bekliyoruz” dedi. Makedonya Dışişleri Bakanı Nikola Poposki de Güney Gaz Koridoru’nun Avrupa’daki enerji çeşitliliğini artıracağını ifade etti.

“GÜNEY GAZ KORİDORU, ‘BARIŞ HATTI’ PROJESİDİR”

‘Avrupa Enerji Güvenliği ve Güney Gaz Koridoru’ konulu panelde konuşan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Bakü-Tiflis-Ceyhan ve Güney Gaz Koridoru projelerinin Kafkaslar’dan Balkanlar’a, Hazar Denizi’nden Akdeniz’e bir barış ve enerji bağımsızlığı havzası oluşturarak kıtaları birbirine bağladığını söyledi. Söz konusu iki dev projenin Balkanlar’a uzanmasının bölgede barış ve gelişimi de muhafaza edeceğini belirten Davutoğlu, Güney Gaz Koridoru’nun sadece bir enerji koridoru olmadığını, aynı zamanda bir ‘Barış Koridoru’ olduğunu dile getirdi. Enerji projelerinin stratejik açıdan Türkiye’yi önemli bir transit aktör haline getireceğini de ifade eden Davutoğlu, “Fakat sonuçta Türkiye’nin en büyük ihtiyacı iç tüketim. Bu açıdan Türkiye büyük bir potansiyel” dedi.

Farklı enerji projelerinin Türkiye’ye alternatifmiş gibi algılandığını söyleyen Davutoğlu, “Fakat Doğu Akdeniz olsun, Irak veya başka bir yer olsun, tüm bu doğal kaynaklar sonuçta Türkiye’ye gelmek zorunda kalacak. Çünkü Türkiye büyük bir tüketici pazar. Ve üretici ile tüketiciyi buluşturan tek transit ülke” şeklinde konuştu.

Güney Gaz Koridoru’nun stratejik bir öneme sahip olduğunu söyleyen Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Mammadyarov, Güney Gaz Koridoru’nun bölgeye istikrar, sürdürülebilir kalkınma, güvenlik ve barış getireceğini ifade etti.

ERMENİSTAN, BÖLGESEL BAŞARININ BİR PARÇASI OLABİLİR

Paneldeki konuşmacılar arasında, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Mammadyarov, Gürcistan Dışişleri Bakanı Maia Panjikidze, Yunanistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Evangelos Venizelos, ABD Dışişleri Bakanlığı Enerji İşleri Koordinatörü ve Özel Temsilcisi Carlos Pascual ve AB Orta Asya Özel Temsilcisi Patricia Flor’da hazır bulundu. Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Mammadyarov, proje konusunda pürüz teşkil eden Ermenistan için “Ermenistan, Azerbaycan’ın işgal ettiği topraklarından askeri birliklerini çektikten sonra, bölgesel başarının bir parçası olabilir” dedi. Mammadyarov, Bakü-Ceyhan ve yeni boru hattı projesinin, ülkesinin bağımsızlığını pekiştirdiğini dile getirirken, “Güney Gaz Koridoru stratejik bir öneme sahiptir. Bize istikrar, sürdürülebilir gelişme, güvenlik ve bölgesel barış getirecektir” şeklinde konuştu.

Öte yandan Yunanistan’ın Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Evangelos Venizelos, Güney Gaz Koridoru’nun Trans Adriatic bölümünün üçte ikisinin Yunanistan boyunca uzandığına işaret ederek, ülkesinin ekonomik anlamda bu projeyi sonuna kadar desteklediğini belirtirken, BP Şahdeniz Development Başkan Yardımcısı Alasdair Cook ise projenin bölge ülkelerinde 30 bin yeni iş imkânı oluşturacağını söyledi.

Projeyi destekleyen ABD’nin, Dışişleri Bakanlığı Enerji İşleri Koordinatörü ve Özel Temsilcisi Carlos Pascual tarafından forumda temsil edilmesi ise projenin tamamlanmasına verilen uluslararası desteğin kanıtı olarak algılandı. Pascual, Azerbaycan ve partnerlerini başarılı bölgesel işbirliklerinden dolayı tebrik etti.

HASEN Genel Sekreteri Haldun Yavaş ise, Hazar Forumu New York’a tüm Avrupa ülkelerini davet ettiklerini söyledi. Yavaş, “Hırvatistan, Bosna Hersek, Arnavutluk, Karadağ, Makedonya ve Yunanistan gibi balkan ülkelerinin diş işleri bakanı seviyelerinde katılımlarının, Azerbaycan ve Türkiye liderliğinde gerçekleşen TANAP doğalgaz boru hattının enerji boru hattının çok ötesinde anlam ifade ettiğini ispat etmiş oldu. TANAP Azerbaycan ve Türkiye’yi el ele Balkanlara ve Avrupa’ya bağlayan en güçlü barış hattı projesidir.” şeklinde konuştu.

Programa Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun yanı sıra Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Mammadyarov, Yunanistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Evangelos Venizelos, Gürcistan Dışişleri Bakanı Maia Panjikidze, Arnavut Dışişleri Bakanı Ditmir Bushati, Bosna Hersekova Dışişleri Bakanı Zlatko Lagumdzija, Hırvatistan Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Vesna Pusic, Makedonya Dışişleri Bakanı Nikola Poposki, SOCAR Başkan Yardımcısı Elshad Nassirov, Hazar Strateji Enstitüsü Genel Sekreteri Haldun Yavaş, ABD Dışişleri Bakanlığı Uluslararası Enerji Koordinatörü Carlos Pasqual ile Avrupa Birliği (AB) Orta Asya, ve Avrupa Dış Eylem Servisi Özel Temsilcisi Patricia Flor ile 400’e yakın enerji uzmanı, akademisyen, gazeteci ile işadamı katıldı.