ABD’de Ramazan’da Müslüman mahkumların hakları

Türkiye, uluslararası arenada gün geçmiyor ki yeni bir hukuk ihlali ile gündeme gelmesin. Son olarak Ramazan ayında tutuklu polislere sahur vermeyen bazı hapishane yönetimlerinin bu tavrı, varılan zulmün boyutlarının artık temel insan hakları ihlali sınırına dayandığını gösterdi.

Çoğunluğu Müslüman olan Türkiye’nin hapishanelerinde Ramazan ayında bunlar yaşanırken, ABD’deki Müslümanların hakları örnek alınacak cinsten.

Amerika’da Müslüman mahkumlara Ramazan ayında iftar ve sahur servis edilmesinin dışında, dini bayramlarda özel bayram ziyafeti sunuluyor. Hatta  cezaevlerinde mahkumlar Ramazan ayı öncesinde tek tek muayene edilerek oruç tutmaya engel bir rahatsızlıkların olup olmadığı kontrol ediliyor.

ABD’de hapishanelerde  bulunan Müslüman sayısı yaklaşık 350 bin. Bu rakam ABD hapishanelerindeki toplam mahkum sayısının yaklaşık yüzde 15’i. Cezaevine giren mahkumların bir süre sonra İslam dinini tercih etmesi, bu sayının yüksek olmasının ana nedenlerinden biri.

Müslüman mahkumlarda oruç tutma oranı yaklaşık yüzde 50-55 civarında. Bir başka ifade ile 18o bin civarında Müslüman mahkum Ramazan ayında oruç tutuyor.

MÜSLÜMAN MAHKUMLARIN İFTAR YEMEĞİ KALORİSİNE KADAR HESAP EDİLİYOR

Amerika’da Müslüman mahkumlara tanınan haklar eyaletten eyalete bazı ufak değişiklikler gösterse de temel olarak aynı. Hapishanelerde iftarda ve sahurda Müslümanlara verilen yemeklerin kalori olarak dahi diğer mahkumlara verilenlerle eşit olması zorunlu. Zira din ve vicdan hürriyetinin, ABD topraklarında yaşayan herkes için eşit olarak uygulanması anayasa koruması altında.

Eyaletlerin adalet bakanlıklarına bağlı olan ‘Disiplin Departmanı (Department of Corrections) tarafından Müslüman mahkumlara sağlanan başlıca haklar şöyle;

* Müslüman mahkum bulunan hapishanelerin neredeyse tamamında bir din görevlisi (imam) bulunuyor.

* Her cezaevinde oruç tutan mahkumlar için iftar ve sahur yemekleri veriliyor. Hapishane yönetimleri Müslüman mahkumlara özel saatlerde yemek vermekle kalmıyor, bu yemeklerin İslami usullere göre ‘Helal’ olarak hazırlanmasını sağlıyor.

New York, Connecticut, Pennsylvania, California ya da diğer eyalet hapishanelerinde bulunan Müslüman mahkumlar, Ramazan ayı öncesinde oruç tutmak istediklerini hapishanede görevli imamlara bildiriyor. Daha sonra imamlar da hapishanenin yemekhane görevlilerine oruç tutacak mahkumların listesini veriyor. Liste her gün yenileniyor.

ORUÇ TUTMAK İSTEYENLER DOKTOR KONTROLÜNDEN GEÇİYOR 

Mahkumların oruç tutması ile hapishane yönetiminin ilgisi yalnızca iftar ve sahurla sınırlı değil. Hapishanede görevli doktorlar oruç tutacak olan mahkumları tek tek muayene edip oruç tutmalarına sağlık şartlarının el verip vermediğini kontrol ediyor.

Oruç tutmasına mani olacak fiziksel veya ruhsal rahatsızlığı bulunan mahkumlarla hapishanede görevli imamlar birebir görüşüyor. İmamlar mahkumlara İslami açıdan orucun kimlere farz kılındığını ve hükümelerini anlatıyor.

Ramazan boyunca mutfağa isimleri gün be gün verilen mahkumlar iftar saatine yakın yemekhaneye götürülüyor. İftarlarını hurma, kuru üzüm ya da su ile açan mahkumlara o gün kendilerine özel olarak çıkarılan helal yemekler servis ediliyor. Mahkumlar akşam namazını birlikte kılıyor. İftar ve namazın ardından her bir mahkuma sahur paketleri (sahur bag breakfast) veriliyor. Hücrelerinde sahur yemeklerini yiyen mahkumlar sabah namazlarını da tek başlarına eda ediyor.

Connecticut eyaletinde yaklaşık 12 yıldır cezaevinde imamlık yapan Ali D. Avcı, mahkumların mensup olduğu dinlerin anayasal koruma altında olduğuna dikkat çekti. Avcı, “Sistemde hangi mahkumun hangi dine mensup olduğu bellidir. Ramazan ayında bu mahkumlara oruç tutup tutmayacakları soruluyor. Ona göre iftar  ve sahur hazırlanıyor” dedi.

DİNİ BAYRAMLARDA ZİYAFET VERİLİYOR

Müslüman mahkumlara Kurban ve Ramazan bayramları için özel yemekler çıkarılıyor.

Pennsylvania eyaletindeki bütün Müslüman din görevlilerin başında bulunan Fatih Akdemir, Müslüman mahkumlara iki dini bayramda da ‘Ceremonial Feast’ diye ifade edilen bir ziyafet hazırlandığına dikkat çekiyor.

Yine her iki dini bayramda da Müslüman mahkumlara diledikleri takdirde çok cüz’i miktar karşılığında helal et satıldığını aktaran Akdemir, “Mahkumlar satın aldıkları etleri hapishane yemekhanesinde aşçılara yine dini ritüellere uygun şekilde pişirtebiliyor” dedi.

MÜSLÜMAN MAHKUMLAR İBADET YÖNÜYLE ÖZGÜR

Cuma ve bayram namazları hapishanelerde görevli imamlar tarafından toplu şekilde kıldırılıyor. Pennsylvania eyaletinde iki adet kadın hapishanesi bulunuyor. Bu hapishanelerde de kadın din görevlileri imamların namaz kıldırması dışında yapmış oldukları tüm görevleri yerine getiriyor.

Yine her hapishanede düzenli olarak Ta’lim, Arapça ve İslami (Efendimizin hayatı, sahabeler, dört halife vb…) dersler veriliyor.

MÜSLÜMAN OLMAYAN MAHKUMLAR DAHİ RAMAZAN AYINDAN İSTİFADE ETMEK İSTİYOR

Müslüman mahkumlara Ramazan ve dini bayramlarda tanınan haklar öylesine cezbedici olmalı ki bu yılın ilk ayında Iowa eyaletinde iki gayrimüslimin davası gazetelere konu oldu.

Michael Williams-El ile James Blair-Bey isimli iki mahkum, Ramazan ayında Müslüman mahkumlara tanınan haklardan istifade etmek isteklerini hapishane yönetimine bildirdi. Kendilerini hapishane yönetimine Faslı Müslümanlar olarak tanıtan mahkumların istekleri geri çevrildi.

Zira hapishane kayıtlarında bu iki mahkumun isimleri Michael Terry Williams (40) ve James Lee Blair (55) diye kayıtlıydı ve ikili Müslüman olarak görünmüyordu.

Hapishanenin bu kararını yargıya taşıyan Blair ile Williams, davayı kazandı. 12 Ocak 2015 tarihinde mahkeme, Williams ile Blair’i taleplerinde haklı buldu ve Müslüman olmasalar dahi Ramazan ayında Müslüman mahkumlar için sağlanan tüm imkanlardan istifade etmelerine izin verilmesini hapishane yönetimine bildirdi.

EKSİK KALORİLİ SAHUR, DAVA KONUSU OLDU 

Müslüman mahkumların hapishane yönetimini dava etmeleri sıradan bir vaka ABD’de. Bunlardan davaların en ilginçlerinden biri 2013 yılının Nisan ayında Michigan eyaletinde yaşandı.

Amerikan-İslam İlişkileri Konseyi (The Council on American-Islamic Relation’s), Ramazan ayında 4 mahkuma belirlenen kalori düzeyinde helal yemek tedarik etmediği gerekçesi ile Michigan eyalet yönetimini dava etti. Dört mahkum adına davayı üstlenen kurum, konuyu federal mahkemeye taşıdı.

Mahkumlara günlük ortalama 2 bin 750 kalori tutarında yemek verildiğini ancak Müslüman mahkumlara Ramazan’da sadece bin 250 kadar kalori içerikli yiyecek tedarik edildiğine dikkat çeken kurum, bunun ‘dini ayrımcılık’ suçu olduğunu öne sürdü. Davayı mahkumlar kazandı ve mahkeme diğer mahkumalara sağlanan kalori ölçeğinde ve helal şartı ile Müslüman mahkumlara sahur ve iftar tedarikini şart koştu.