Piyasalarda FED sarsıntısı

Amerikan Merkez Bankası (FED)’in, 85 milyar dolarlık tahvil alımında 10 milyar dolar kesintiye gitmesi dünya piyasalarını dalgalandırdı. Yolsuzluk operasyonu ve FED kararının etkisiyle Borsa İstanbul dün yüzde 3,24 değer kaybetti. Altının onsu 1.200 doların altına indi. Dolar ise TL karşısında yüzde 1 değer kazanarak 2,07 lirayı aştı.

FED’in aylık tahvil alımını 85 milyar dolardan 75 milyar dolara indirmesi, küresel piyasaları dalgalandırdı. Karar sonrası dün altının onsu 1.200 doların altına geriledi. Altın fiyatları gün içinde yüzde 2’ye yakın kayıpla 1.190 doları gördü. FED kararı ve yolsuzluk operasyonunun etkisiyle Borsa İstanbul dün yüzde 3,24 düşüş yaşadı ve günü 69.100 puandan kapattı. İstanbul ve Ankara’da salı günü yolsuzluk ve rüşvet iddiaları üzerine başlatılan; işadamları, bürokratlar ve bazı bakanların oğullarının gözaltına alınmasına neden olan operasyona ilişkin endişelerin de etkisiyle küresel piyasalardan negatif ayrılan Borsa İstanbul’daki kayıp yüzde 3’ü aştı. Operasyonda yöneticilerinin adı geçen Halkbank ve Emlak Konut GYO şirketlerinin hisselerinde hacimli satışların devam etmesi, endeksi aşağı çekti. Halkbank hisseleri dün de yüzde 8,72, Emlak Konut GYO hisseleri yüzde 6,03 değer yitirdi.

ABD Merkez Bankası’nın, gevşek para politikasının bir bölümünü oluşturan tahvil alımlarını azaltma kararı alması ve yolsuzluk ve rüşvet operasyonu kaynaklı artan politik risklerle kur 2,07’yi aşarken, sepet bazında TL tarihî zirveyi gördü. Dolar 6 Eylül’den bu yana en yüksek seviye olan 2,0780 TL’ye yükseldi. Önceki akşam saatlerinde 2,4273 seviyesinde olan ve FED sonrası 2,4487’ye kadar yükselen sepet bazında TL, yeni tarihî zirvesi olan 2,4519’a kadar çıktı.

FED’in önceki gün tahvil alımlarının miktarını azaltma kararı almasının ardından ABD’de 10 yıllık tahvil faizlerindeki yükseliş ve artan politik risklerle; 10 yıllık TL cinsi gösterge tahvil, en son 6 Eylül’de gördüğü yüzde 9,36 bileşik seviyesine yükseldi.

FED, mortgage bazlı tahvil alımlarının miktarını 10 milyar dolar azaltarak toplam tahvil alımını 75 milyar dolara çekti. FED, uzun zamandır beklenen kararın olası sert etkilerini hafifletmek için faizlerin çok düşük seviyelerde daha önce açıkladığından da daha uzun süre kalacağının işaretini verdi. ABD piyasalarının kapanışında yüzde 2,892’ye kadar yükselen ABD’nin 10 yıllık tahvilinin getirisi dün yüzde 2,924 seviyelerine çıktı.

Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki devlet iç borçlanma senedi (DİBS) portföyü, 13 Aralık haftasında bir önceki haftaya göre piyasa fiyatı değişimi ve kur farkından arındırılmış olarak 1,38 milyar dolar azaldı. Yurtdışında yerleşik kişilerin mülkiyetindeki DİBS stoku 13 Aralık haftası itibarıyla 55,17 milyar dolar oldu.

Bu arada FED’in tahvil alımını azaltma kararını etkileyen faktörler arasında olan ABD’deki işsizlik maaşı başvuruları 14 Aralık’ta sona eren haftada 379 bin ile mart ayından bu yana en yüksek düzeye yükseldi ve  beklentilerin üzerinde çıktı. Analistler, ABD Çalışma Bakanlığı tarafından açıklanan işsizlik maaşı başvurularının 334 bin olmasını bekliyordu. Bu verinin ardından dolar, Japon Yeni karşısında değer kaybetti.

FED’in tahvil alımı kararını azaltmasından sonra ABD Senatosu da, devletin ödeneksiz kalarak hizmetleri durdurma ihtimalini azaltan bütçe tasarısını onaylayarak iki yıl süreyle uygulanacak otomatik kamu harcama kesintisini gevşetti. Demokratların hakim olduğu Senato ve Cumhuriyetçilerin hakim olduğu Temsilciler Meclisi, 2009’dan bu yana ABD devlet bütçesi üzerinde anlaşamıyordu. Temsilciler Meclisi’nde daha önce onaylanan tasarı Senato’da da 36’ya karşı 64 oy ile kabul edildi ve yasalaşması için ABD Başkanı Barack Obama’ya imzaya gönderildi.