Almanya’da Covid-19’a karşı ürettikleri aşının başarılı olmasıyla tüm dünyanın gündemine oturan Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci çifti, aldıkları “başarılı” haberini evlerinde çay içerek kutlamış. Çift şimdiden milyarder oldu. Ancak mütevazi bir evde yaşıyorlar, arabaları yok ve işe bisikletle gelip gidiyorlar.
Almanya’da kurdukarı BioNTech firmasıyla dünyayı karıp kavuran Covid-19 salgınına karşı başarılı bir aşı üreten Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci, dünya medyasının gündemi olmaya devam ediyor. New York Times gazetesine konuşan çift, aylardır devam eden testlerin sonuçlarını alınca, evlerinde çay içerek bir kutlama yaptıklarını söyledi. Sonuçların büyük bir rahatlama verdiği söyleyen Dr. Şahin, eşiyle çay demlediklerini ve karşılıklı içtiklerini anlattık. New York Times gazetesinde yer alan haber şöyle:
“SÖZLERİ ÇIĞIR AÇICIYDI”
İki yıl önce Dr. Uğur Şahin, Berlin’de bir konferansta sahne aldı ve cesur bir tahmin yaptı. Bir oda dolusu bulaşıcı hastalık uzmanıyla konuşurken, şirketinin küresel bir pandemi durumunda hızla bir aşı geliştirmek için “haberci-RNA” teknolojisini kullanabileceğini söyledi. O zamanlar Dr. Şahin ve şirketi BioNTech, Avrupa biyoteknoloji girişimlerinin küçük dünyası dışında çok az biliniyordu. Dr. Şahin’in eşi Dr. Özlem Türeci ile birlikte kurduğu BioNTech, ağırlıklı olarak kanser tedavilerine odaklanmıştı. Piyasaya henüz bir ürün sunmamıştı. Covid-19 da henüz mevcut değildi. Ancak sözleri çığır açıcıydı.
COVİD’İN SONUNU GETİREBİLİR
Pazartesi günü BioNTech ve Pfizer, Dr. Şahin ve ekibi tarafından koronavirüs için geliştirilen bir aşının, daha önce enfekte olduğuna dair hiçbir kanıtı olmayan deneme gönüllüleri arasında hastalığı önlemede yüzde 90’dan fazla etkili olduğunu duyurdu. Çarpıcı sonuçlar BioNTech ve Pfizer’ı dünya çapında 1,2 milyondan fazla insanı öldüren bir hastalığa çare bulmak için yarışın önüne taşıdı. Dr. Şahin Salı günü verdiği bir röportajda “Bu Covid döneminin sonunun başlangıcı olabilir” dedi.
IŞIK HIZI PROJESİ
BioNTech’in kurucusu Dr. Şahin, Ocak ayında, The Lancet tıp dergisinde, Çin’in bazı bölgelerinde hızla yayılan koronavirüsün patlayarak tam anlamıyla bir pandemiye dönüşeceğine dair bir makaleyi okuduktan sonra aşı üzerinde çalışmaya başladı. Almanya Mainz merkezli şirketteki bilim adamları, tatilleri iptal ettiler ve “Işık hızı Projesi” adını verdikleri şey üzerinde çalışmaya başladılar.
“FIRSAT DEĞİL GÖREV”
Dr. Şahin, geçen ay verdiği bir röportajda, “Gezegende bu çalışmayı, bizim yapabileceğimiz kadar hızlı yapabilecek kapasiteye ve yeterliliğe sahip çok fazla şirket yok” dedi. “Bu yüzden bunu yapmak bir fırsat değil, bir görev gibi geldi, çünkü ilk aşı yapanlardan biri olabileceğimizi fark ettim.” diye ekledi.
EKİP ÇALIŞMASI GEREKLİ
Dr. Şahin ve BioNTech ekibi, gelecek vaat eden birkaç aşı adayını belirledikten sonra, şirketin onları hızla test etmek, düzenleyicilerden onay almak ve piyasaya en iyi aşı namzetini sunmak için yardıma ihtiyaç duyacağı sonucuna vardı. BioNTech ve Pfizer, zaten 2018’den beri bir grip aşısı üzerinde birlikte çalışıyorlardı ve Mart ayında bir koronavirüs aşısı üzerinde işbirliği yapmak için anlaştılar.
TÜRK-YUNAN DÜŞMANLIĞI ETKİLEMEDİ
O zamandan beri, Türk olan Dr. Şahin ile Pfizer’in Yunan CEO’su Albert Bourla bir dostluk geliştirdi. İkili, verdikleri röportajlarında bilim adamları ve göçmenler olarak ortak geçmişleri üzerinden bağlantılar kurduklarını söyledi. Dr. Şahin, ülkelerinin uzun süredir devam eden düşmanlığından bahsetmeden, “Onun Yunanistan’dan olduğunu ve benim Türkiye’den olduğumu anladık” dedi. Kurdukları ilişki, en başından beri çok kişiseldi.
FABRİKA İŞÇİSİNİN OĞLU
55 yaşındaki Dr. Şahin, İskenderun’da doğdu. 4 yaşındayken ailesi, ailesinin bir Ford fabrikasında çalıştığı Almanya’nın Köln şehrine taşındı. Çocukken doktor olmak istiyordu ve Köln Üniversitesi’nde tıp okudu. 1993 yılında tümör hücrelerinde immünoterapi üzerine yaptığı çalışmalardan dolayı üniversiteden mezun oldu.
Almanya’da koronavirüs aşısını bulan Uğur Şahin-Özlem Türeci çifti dünya basınının ilgi odağı
DÜĞÜN GÜNÜ ÇALIŞMAYA DEVAM
Kariyerinin erken dönemlerinde Dr. Türeci ile tanıştı. Çocukken rahibe olup, insanlara hizmet etmek isteyen Türeci, sonunda tıp eğitimi aldı. BioNTech’in baş tıp sorumlusu olan 53 yaşında olan Dr. Türeci, İstanbul’dan göç etmiş bir Türk hekimin kızı olarak Almanya’da dünyaya geldi. Evlendikleri gün, ikili törenin ardından laboratuvara dönüp çalışmaya devam etti.
HEDEFLERİ KANSERİ TEDAVİ ETMEKTİ
İkili ilk günden beri araştırma ve öğretime odaklandı. Dr. Şahin, bir süre 1996 Nobel Tıp Ödülü’nü kazanan Zürih Üniversitesi’nden Rolf Zinkernagel’in laboratuvarında çalıştı. 2001 yılında Dr. Şahin ve Dr. Türeci, monoklonal antikorlar kullanarak kanseri tedavi etmek için ilaçlar geliştiren Ganymed İlaç’ı kurdu.
Birkaç yıl sonra, kanseri tedavi etmek için haberci RNA da dahil olmak üzere daha geniş bir teknoloji yelpazesini kullanmak isteyen BioNTech’i kurdular. BioNTech, salgından önce büyümeye başlamıştı. Şirket bugüne kadar yatırım için yüz milyonlarca dolar topladı ve şu anda 1.800’den fazla çalışanı var. Berlin’de, diğer Alman şehirlerinde ve Cambridge’de ofisleri bulunuyor. 2018’de Pfizer ile ortak çalışmalar yapmaya başladı. Bill ve Melinda Gates Vakfı, geçen yıl HIV’yi ve tüberkülozu tedavi eden çalışmalarını finanse etmek için şirkete 55 milyon dolar yatırım yaptı. Ayrıca 2019’da Dr. Şahin, iki yılda bir İran’ın bilim ve teknoloji alanında çalışan Müslümanlara verdiği “Mustafa Ödülü“ne layık görüldü.
İLK ŞİRKETİ 1.4 MİLAR DOLARA SATTI
Dr. Şahin ve Dr. Türeci, 2016’da Ganymed’i 1,4 milyar dolara sattı. Geçtiğimiz yıl, BioNTech hisselerini ABD’de piyasaya arzettiler. Şirketin piyasa değeri son aylarda 21 milyar doları geçerken, çift de, Almanya’nın en zenginleri arasına girdi.
ARABASI YOK, İŞE BİSİKLETLE GİDİYOR
İki milyarder, genç kızlarıyla birlikte ofislerinin yakınındaki mütevazı bir apartman dairesinde yaşıyor. İşe bisikletle gidip geliyorlar, arabaları yok.
Pfizer’ın CEO’su Bourla geçen ayki verdiği bir röportajda “Uğur çok, çok benzersiz birisi. O, sadece bilime önem veriyor. İş tartışmak onun kolayca yaptığı bir şey değil. Bundan hiç hoşlanmıyor. O bir bilim adamı ve ilkeli bir adam. Ona yüzde 100 güveniyorum.” dedi.
GÖÇMENLERİN BAŞARISI
Göçün kırılgan bir konu olmaya devam ettiği Almanya’da, Türk asıllı iki bilim adamının başarısı kutlama sebebi oldu. Muhafazakar iş sitesi Focus, “Bu çiftle Almanya’nın başarılı bir entegrasyon örneği var” diye yazdı. Parlamento üyesi Johannes Vogel, Twitter’da, aşırı sağ Almanya için Alternatif partisine kalsa, “Özlem Türeci ve Uğur Şahin ile Almanya’nın zirvede bir BioNTech’in olmayacağını” yazdı.
TÜRK ÇAYIYLA KUTLAMA
Dr. Şahin bu yıl siyasete çok az zaman ayırdı. BioNTech, bir aşı geliştirmekle o kadar meşguldü ki şirket, Pfizer ile ortaklık anlaşmasının finansal ayrıntılarını bile tamamlamadı.
Dr. Şahin, “Böyle bir işte güven ve kişisel ilişki çok önemli çünkü her şey çok hızlı gidiyor. Hâlâ bir ön protokol ile devam ediyoruz, ve henüz pek çok konuda nihai bir sözleşmemiz yok.” dedi.
Dr. Şahin, Pazar gecesi aşının ne derece etkinlik gösterdiğini dair verileri eşiyle alınca bunu evde Türk çayı demleyerek kutladıklarını söyledi. Şahin, sonuçların kendilerine büyük bir rahatlama verdiğinin de altını çizdi.
