“Güney Vietnam askeri darbesinin emri, ABD Başkanı Kennedy’den”

Amerikan Ulusal Güvenlik Arşivi’nin açıkladığı yeni belgeler, 50 yıl önce Güney Vietnam’da gerçekleşen ve Devlet Başkanı Ngo Dinh Diem’in devrilmesiyle sonuçlanan askeri darbenin, dönemin ABD Başkanı John F. Kennedy’nin bilgisi ve talimatı dahilinde yapıldığını ortaya çıkardı.

ABD yönetimleri, söz konusu darbeyle ilgili ülkelerinin kurumsal sorumluluğunu şimdiye kadar kabul etmemiş ve darbeden Saygon eski Büyükelçisi Henry Cabot Lodge’ın de içinde bulunduğu, ABD yönetimi içinde üst düzey bürokratlardan oluşan gizli bir grubu sorumlu tutmuştu.

Ulusal Güvenlik Arşivi’nin yayınladığı Başkan Kennedy’nin 1963 Ağustos sonlarına ait ses kayıtları, yaptığı görüşmeler, döneme ilişkin gizli belgeler ve Dışişleri Bakanlığı’nın Büyükelçi Lodge’la yaptığı diplomatik yazışmalar, söz konusu darbenin yönetimin bilgisi dahilinde yapıldığını ortaya çıkardı.

Bundan tam 50 yıl önce, 1 Kasım 1963’te General Dương Văn Minh liderliğindeki Vietnamlı bir grup subay tarafından gerçekleştirilen darbe sonucunda Başkan Diem ve kardeşi ve siyasi danışmanı Ngô Đình Nhu öldürülmüştü.

Dönemin Saygon Büyükelçisi Henry Cabot Lodge, şimdiye kadar yaptığı açıklamalarda, söz konusu darbenin ABD’nin bilgisi dahilinde olduğunu ancak ülke politikasının darbeyi engellememek üzere kurulduğunu söylemişti.

ABD Ulusal Güvenlik Arşivi’nin yayınladığı belgeler, Başkan Kennedy’nin Büyükelçi Lodge’a, darbenin başarılı olma ihtimaline göre Güney Vietnamlı generallerin desteklenmesi talimatı verdiğini ortaya koydu.

ABD Başkanı Kennedy, 22 Kasım 1963’te Dallas, Texas’ta bir suikast sonucu hayatını yitirmişti.